آبنما کار: مدیرکل هنرهای تجسمی ارشاد می گوید دولتی بودن جشنواره فجر یعنی برگزارکننده آن دولت می باشد و هزینه های آنرا نیز دولت پرداخت می کند اما در هیچ دوره ای، یک فرد دولتی تصمیم گیرنده آن نبوده است.

خبرگزاری مهر-گروه هنر-آزاده فضلی: اداره کل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال گذشته، شاهد اتفاقاتی بود که شاید کمتر مدیری آنها را در دوره مدیریت خود تجربه کرده باشد.
هادی مظفری مدیر جوانی است که از شانزدهم تیرماه ۹۷ بر مسند مدیرکلی هنرهای تجسمی کشور نشسته است و طی این دو سال مخالفان و موافقان بسیاری داشته است؛ از ماجرای جشنواره تجسمی فجر و تغییر رویکرد آن در دوره یازدهم گرفته تا انصراف و استعفای دبیران و داوران در دوره دوازدهم. از ادامه دار شدن مرمت موزه هنرهای معاصر تهران تا انتقادها نسبت به اعطای مجوز به گالری ها.
برای اینکه از صحت و سقم ماجراهایی که برای اداره کل تجسمی رخ داده است، باخبر شویم و به صورت شفاف تر به بررسی موضوعات مطروحه در مورد انتقادات از این اداره کل و مدیریت هادی مظفری، بپردازیم میزبان او و سعید اسلام زاده مدیر روابط عمومی اداره کل تجسمی در خبرگزاری مهر شدیم.
در ادامه بخش اول گفتگوی مهر با هادی مظفری را درباره سرانجام «دوازدهمین جشنواره تجسمی فجر» می خوانید و در بخش دوم گفتگو به مسائل دیگر اداره کل تجسمی در سال ۹۸ و برنامه های این مدیر برای سال ۹۹ خواهیم پرداخت.
* در ابتدا در مورد مراسم اختتامیه دوازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر و زمان احتمالی برگزاری آن صحبت کنید. آیا این مراسم برگزار خواهد شد؟
هادی مظفری: داوری آثار دوازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر تمام و تقریباً همه برنامه های مراسم اختتامیه برای برگزاری در تالار وحدت و نهم اسفندماه آماده شده بود اما به علت شیوع کرونا و دستوری که از وزارت بهداشت در خصوص تعطیلی تمامی تجمع های فرهنگی هنری صادر شد، ما هم تمکین کردیم و این مراسم به تعویق افتاد و امیدوارم هر زمان شرایط عادی شد، اختتامیه را برگزار نماییم و برگزیدگان معرفی و مفاخر هنرهای تجسمی نیز تقدیر شوند.
* آیا به اهدافی که طی دو سال مدیریت شما در برگزاری جشنواره تجسمی فجر، درصدد رسیدن به آنها بودید، رسیده یا نزدیک شده اید؟
مظفری: جشنواره تجسمی فجر، نسبت به همه جشنواره های هنری فجر جشنواره جوانی است و طبیعی است که دوره طولانی تری را باید سپری کند تا به ایستگاه مطلوب خودش برسد. این جوان بودن در عین حال که هنوز به برخی ساختارها دست پیدا نکرده است اما فرصت خیلی خوبی برای اصلاح و بهبود مسیر خود در مقاطعی است که نقص هایی دارد.
به عنوان مثال، آن چیزی که از سال قبل کمبود آن در جشنواره احساس شده بود، رابطه نداشتن این جشنواره با بازار بود که بیشتر آنرا تبدیل به جشنواره ای دانشجویی کرده بود. این اهداف برای یک جشنواره ملی یا بین المللی، اهداف کافی نبود چونکه این اهداف در جشنواره تجسمی جوانان، جشنواره های خصوصی و برخی بینال ها دنبال می شود.
همچنین جشنواره تجسمی فجر آنچنان که باید و شاید، جامع الاطراف نبود و اصلاح رابطه اش با بازار، اصلاح مهمی بود و طبیعتاً با دعوت از گالری ها و رفتن به سمت فروش آثار هنری، نخستین قدم برداشته شد.

هدف بعدی ما، توجه به بخش علمی و پژوهشی جشنواره بود؛ خانواده تجسمی خانواده بزرگی است و ۱۰ رشته هنری زیر یک سقف کار می کنند و مناسبات اینها باید تعریف شود. اگر توجه کنید در بسیاری از دوره های جشنواره طی سال های قبل، جشنواره به سمت بخشی و رشته ای شدن رفته و این بخش بندی ها در سال هایی نیز برداشته شده است. این رفت و برگشت ها نشان دهنده این است که جشنواره تجسمی فجر هنوز در حال کسب تجربه است تا به مسیر اصلی خودش برسد.
در دوره دوازدهم جشنواره، علاوه بر اینکه به رشته ای بودن جشنواره تاکید شد و رشته ای بودن در این رویداد باقی ماند اما «گفتگوی بین هنرها» بعنوان موضوع و رویکرد اصلی جشنواره عنوان شد. این مساله موجب شد به سمتی حرکت نماییم در عین اینکه در خوشنویسی و مجسمه سازی، بین سرامیک و نقاشی، هنرهای جدید و عکاسی و… به تفاوت ها قائل هستیم اما باید به دنبال مسیری باشیم که این ها به هم نزدیک تر شوند.
این روند از دوره یازدهم جشنواره تجسمی فجر شروع شد و در دوره دوازدهم نیز ادامه یافت و فکر می کنم درنوردیدن این مسیر بین ۵ تا ۱۰ سال زمان نیاز دارد تا جشنواره به ایستگاهی که جایگاه واقعی خودش است، برسد.
* باتوجه به تعریف اهداف مشخص طی دو سالی که شما مدیریت جشنواره تجسمی فجر را عهده دار بودید، برای طی این مسیر و نزدیک شدن به هدف رونق بازار هنر و ارتقای علمی و پژوهشی، چقدر فرصت و تهدید پیش رویتان بوده است؟
مظفری: دوره یازدهم جشنواره تجسمی فجر بود که موضوع بازار با عنوان «چهارسوی هنر» به جشنواره افزوده شد و در دوره دوازدهم، علاوه بر «چهارسوی هنر»، این فرصت نمایش و فروش آثار برای عموم هنرمندان طرح شد و شاید در عمل به صورت کامل اجرا نشد. شاید سال آینده دراین زمینه بتوان قضاوت بهتری داشت چونکه بنظر می رسد این مساله باید در فراخوان نیز گنجانده شود و شخصی که اثرش را برای جشنواره ارسال می کند، از همان ابتدا اعلام آمادگی خودش را به جهت اینکه اثرش را برای نمایش و فروش ارائه می کند، مشخص نماید.
جالب است بدانید جشنواره تجسمی فجر تا پیش از برگزاری دوره یازدهم، اصلاً بخشنامه نداشت و با اطمینان خدمت شما می گویم جشنواره از سالی با بیان یک فراخوان شروع می شود و سال به سال در دوره های بعد، این فراخوان و دبیر و هیأت داوران دستخوش تغییر می شود در صورتیکه این جشنواره اصلاً مانیفستی نداشته است!شاید در رویه ای که ما در سال ۹۸ برگزار کردیم، این اتفاق و پذیرشش از طرف هنرمند، قدری دیر رخ داد و در مرحله پیش از داوری انجام شد؛ در صورتیکه باید در فراخوان ذکر می شد و این مورد حتما سال آینده در فراخوان خواهد آمد و دست هنرمند برای انتخاب بخش «نمایش آثار» یا «نمایش و فروش آثار» باز باشد.
طبیعتاً بر این مبنا، می توان سازوکار بهتری را طراحی کرد که باز هم تاکید می کنم این مهم، نیاز به گذر زمان دارد، اینکه جامعه به این نتیجه برسد در ضمن سال وارد نمایشگاهی شود که استعدادهای هنرهای تجسمی کشور در آن حضور دارند و مردم می توانند از این آثار بهره مند شوند.
در مورد بخش علمی و پژوهشی نیز باید بگویم در دوره هشتم جشنواره تجسمی فجر شاهد بخش پژوهشی بودیم اما آثاری که ارسال شده بود جمع بندی، انتخاب و به چاپ نرسیده بود. دوره یازدهم نیز با این رویکرد که بخش پژوهشی داشته باشد به سراغش رفتیم و کتاب دوره هشتم و یازدهم را چاپ کردیم.
اعتقادم این است که جشنواره باید در مسیری که حرکت می کند حتما هر سال باید به موضوعات مبتلابه خودش، فرصت ها و تهدیدها و موضوعاتی که در آن بستر، جشنواره شکل گرفته است، بپردازد و از ماحصل حرکت جشنواره به سمت جلو، در آینده می توانیم علاوه بر کتاب های جشنواره، مباحث علمی را نیز مدون شده داشته باشیم. معتقدم این کتاب ها بعنوان میراثی از برگزارکنندگان جشنواره تجسمی فجر است که باید به یادگار باقی بگذارند.
* از آنجایی که یکی از اهداف جشنواره تجسمی فجر آنچنان که در بخشنامه این رویداد قید شده است، توجه به هویت «هنر انقلابی»، هویت مندی هنر کشور برمبنای مؤلفه های فرهنگ و هنر دوران معاصر ایران و جریان سازی مفهومی و ساختاری در هنرهای تجسمی و… است، رویکردهای شما طی دو سال برگزاری جشنواره تجسمی فجر چقدر منطبق با این اهداف بوده است؟
مظفری: خواهش من این است که شما این مساله را مورد بررسی قرار دهید؛ حداقل من چهار تن از اساتید عزیز را دیده ام که اعلام نمودند این جشنواره را آنها راه اندازی کرده و نخستین خشت های آنرا روی هم چیده و بخشنامه اولیه را طراحی نموده اند! و این ادعا از طرف این عزیزان مطرح شده اما جالب است بدانید جشنواره تجسمی فجر تا پیش از برگزاری دوره یازدهم، اصلاً بخشنامه نداشت و با اطمینان خدمت شما می گویم جشنواره از سالی با بیان یک فراخوان شروع می شود و سال به سال در دوره های بعد، این فراخوان و دبیر و هیأت داوران دستخوش تغییر می شود در صورتیکه این جشنواره اصلاً مانیفستی نداشته است!
جامعه هنری جامعه ای چندصدایی است اما اگر چندصدایی بودن را تبدیل به خط کشی می کردیم که افراد را به دو طرف خط جدا می کرد و می خواستیم از این به بعد آنها را مورد قضاوت قرار دهیم، به نفع هنر کشور نبودآئین نامه جشنواره هنرهای تجسمی فجر در دوره یازدهم تدوین می شود و به امضای وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می رسد. آقای سیدعباس صالحی ما را مأمور و ملزم کرد تا پیش از برگزاری جشنواره های مد و لباس، موسیقی، تئاتر و تجسمی فجر، باید بخشنامه برای آنها تدوین شود و این مساله به این معناست که تا قبل از این، بخشنامه ای برای این جشنواره ها وجود نداشت. اگر دوستان عزیز هنرمندی که ادعا می کنند بخشنامه را آنها طراحی و تدوین کرده اند، به ما نیز ارائه نمایند بسیار ممنون آنها می شویم.
خواهش من این است که شما راستی آزمایی کنید در دورانی که اساتید خودشان بعنوان دبیر مشغول بودند، آثار جشنواره چقدر به چیزی که الان بعنوان اهداف یاد می کنند نزدیک بوده است!؟ کتاب های دوره های پیشین جشنواره تجسمی فجر موجود است و کافی است تورقی بشود. آیا جشنواره موضوعی داشته که الان ندارد؟ آیا جشنواره در حوزه یا مسیر خاصی حرکت می کرده که حالا مسیرش را تغییر داده است؟ به هیچ عنوان.
جشنواره تجسمی فجر از ابتدا با موضوع آزاد فراخوانش اعلام و آثاری که به دبیرخانه ارسال می شده، بسیار متنوع بوده است؛ گاهی اوقات فاصله میان رشته ای بین آثار برداشته شده و بعنوان اثر هنری مورد قضاوت قرار گرفتند و گاهی نیز آثار هنری در مدیوم خودشان مورد بررسی قرار گرفتند. این، رویکرد سالانه جشنواره بوده که شورای سیاستگذاری، دبیر و داوران بر اساس آن جشنواره را برگزار کرده اند وگرنه بخشنامه ای وجود نداشته است!
به فرض اگر بخشنامه ای وجود می داشت، طبیعی است که پس از ۱۰ دوره، چالش ها و نقص هایش باردیگر بررسی و اصلاح شوند چون هیچ بخشنامه ای وحی منزل نیست. دوستانی که از شکل گیری جشنواره تجسمی فجر دفاع می کنند پاسخ دهند چرا تا پیش از دوره دهم، چرا بخش مهمی از جامعه هنرهای تجسمی به این جشنواره نزدیک نشدند؟ چرا فاصله بزرگ و خط کشی وجود داشت و فقط تعداد کمی از جامعه هنری تشخیص می دادند در آن شرکت نمایند یا خیر؟ معتقدم جشنواره تجسمی فجر، بین خانواده خود غریب بود.
جالب این است که سال قبل عنوان «بین المللی» را از جشنواره حذف کردم چون واقعاً بین المللی نبود و بسیار محدود برگزار می شد. طبیعی است که جشنواره باید پوست اندازی کند و اگر نکند و برمبنای باوری که روز اول شکل گرفته، ادامه پیدا کند، پس از مدتی به انتها خط می رسد اما اگر با تغییر شرایط، به اصلاح خود بپردازد و باتوجه به شرایط جامعه و بزنگاه تغییر کند موفق خواهد بود.
اتفاقاتی که طی چندین ماه در جامعه رخ داد، طبیعتاً تأثیراتی بر جشنواره های هنری گذاشت و تلاش ما بر این بود که جامعه هنری دوقطبی نشود. به هر حال جامعه هنری جامعه ای چندصدایی است اما اگر چندصدایی بودن را تبدیل به خط کشی می کردیم که افراد را به دو طرف خط جدا می کرد و می خواستیم از این به بعد آنها را مورد قضاوت قرار دهیم، به نفع هنر کشور نبود.

* بدین سبب جشنواره تجسمی فجر و موضوعی که به آن اشاره کردید در جهت تجمیع هنرمندان هنرهای تجسمی کشور بوده است؟
مظفری: تلاش داشتم دایره هنرمندان تجسمی را بازتر کنم، یعنی هنرمندان بیشتری در فضای جشنواره و رویدادهای هنری قرار بگیرند. اگر دو سال قبل جشنواره تجسمی جوان و فجر، بینال ونیز، شورای نظارت بر گالری ها، توسعه سالانه های هنر بین انجمن ها و همین طور استان های مختلف را مورد بررسی قرار دهید، همه یک هدف را دنبال می کردند و آن، قرار گرفتن هنرمندان بیشتر در دایره هنرهای تجسمی کشور بود.
برای مثال در رویداد بینال ونیز که هر دو سال اتفاق می افتاد، مدیرکل شخصاً هنرمندان را برای اعزام انتخاب می کرد اما من فکر کردم این روش درستی نیست و بنا بر این علاوه بر شورای ۷ نفره فنی که تشکیل دادیم، از ۳۰ فعال عرصه هنرهای تجسمی نیز در مورد انتخاب هنرمندان مشورت گرفتیم و این مهم، با این هدف بود که خرد جمعی را بیشتر در این عرصه به خدمت بگیریم. همین طور در جشنواره تجسمی جوان و فجر، هیأت داوران و شورای سیاستگذاری مشترک بودند و اهتمام شد برمبنای رویکردها و کارکردهای خودشان تعریف شوند.
این تلاشی بود که انجام شد و من می توانم ادعا کنم برای رسیدن به هدف تجمیع هنرمندان، تلاشی صورت گرفته و قدری هم موفق بوده است اما نمی توانم ادعا کنم این تلاش کافی است و به هدف نهایی رسیده یا خیر؛ چونکه جامعه تجسمی جامعه خیلی بزرگی است و اگر قرار باشد این جشن، جشن همه صداها و گفتمان های هنرهای تجسمی باشد، مسیر طولانی پیش رو داریم.
عنوان جشنواره تجسمی فجر، دولتی است یعنی برگزارکننده آن دولت می باشد و هزینه های آنرا نیز دولت پرداخت می کند اما در هیچ دوره ای از جشنواره، یک فرد دولتی تصمیم گیرنده و برگزارکننده نبوده است!سعید اسلام زاده: من فکر می کنم در مساله جشنواره تجسمی فجر دو دیدگاه اصلی را باید در نظر بگیریم؛ اول اینکه دولت برگزارکننده این جشنواره است و این انتظار که جشنواره ها تبدیل به برآیندی از رشته ها در طول سال باشند منتفی شده است، برای مثال بطور قطع دیگر کسی انتظار ندارد جشنواره فیلم فجر برآیند سینمای ایران در سال قبلش باشد. من فکر می کنم مجموعه چند ده هزار نفری که در حوزه هنرهای تجسمی در کشور به صورت حرفه ای و انفرادی فعالند، از جشنواره تجسمی انتظار داشتند جشنواره ای باشد که برآیند همه اتفاقات هنری در طول یک سال باشد اما بطور قطع چنین اتفاقی رخ نمی دهد.
اینکه دولت بتواند چتری کلی روی همه هنرها بیندازد انتظار بجایی نیست و بطور قطع در هیچ کجای دنیا چنین اتفاقی نمی افتد. یکی از موضوعاتی که در چندین سال در بخش های مختلف فرهنگی هنری مطرح شده، برگزاری جشنواره ها توسط انجمن ها است؛ در هنرهای تجسمی نیز چنین بحثی به میان آمد که در برگزاری بینال های هنری و جشنواره تجسمی فجر، انجمن ها فعال شوند که این مهم، تا قبل از دوره یازدهم فجر اتفاق نیفتاده بود و این نوع برگزاری جشنواره، شکل حضور هنرمندان را کاملاً تغییر داد. جشنواره تجسمی فجر تقریباً به سمت رویداد حرفه ای که در کنار بینال است و سالانه برگزار می شود، قدم بر می دارد. بدین سبب باید به این دو موضوع دقت کنیم.
در بحث جشنواره های فجر، دولت فقط برگزارکننده است و مسأله ای که همیشه به آن اذعان داشتم و در جایگاه خبرنگار و منتقد در جشنواره تئاتر فجر نیز آنرا مطرح کردم این است که هنرمندان جشنواره ها را برگزار می کنند. حال اگر به بحث انصراف و استعفاها برگردیم در نگاه اول با رفتار احساسی و واکنشی طبیعی نسبت به یک اتفاق برخورد می نماییم اما وقتی جلوتر رفتیم دیدیم خودشان هم مایلند این کار را انجام دهند و این اتفاق هم افتاد. جشنواره تجسمی فجر در عین اینکه دولت برگزارکننده آن است اما برگزارکنندگان اصلی آن هنرمندان هستند و اداره کل تجسمی تنها بستری را آماده می کند تا این جشنواره اجرا شود.
* البته شاید این ماجرا، نشأت گرفته از واژه «فجر» برای عنوان جشنواره های هنری سالانه است!
مظفری: اتفاقاً به نکته درستی اشاره کردید؛ عنوان جشنواره، دولتی است یعنی برگزارکننده آن دولت می باشد و هزینه های آنرا نیز دولت پرداخت می کند اما در هیچ دوره ای از جشنواره، یک فرد دولتی تصمیم گیرنده و برگزارکننده نبوده است! شاکله جشنواره تجسمی فجر و تمامی بخش های آن، با حضور هنرمندان برگزار شده است.
اسلام زاده: اتفاقاً وقتی به جشنواره های فیلم و تئاتر نگاهی نماییم، دبیران آنها از بین مدیران دولتی سینما و تئاتر انتخاب می شدند اما در هیچ کدام از دوره های جشنواره تجسمی فجر، مدیرکل اداره تجسمی بعنوان دبیر انتخاب نشده است. این مساله اتفاقاً نشان میدهد که فضای غیردولتی در جشنواره تجسمی فجر خیلی پررنگ تر است و این تصور که این جشنواره دولتی است، نمی دانم از کجا نشأت گرفته است.
البته دولت آنرا برگزار می نماید همچون بینال ها و جشنواره ها و رویدادهای دیگر هنری؛ تعداد معدودی جشنواره در کشور برگزار می گردد که بخش خصوصی آنها را برگزار می کنند. آن زمان که ما در رسانه فریاد می زدیم نمایشگاه بین المللی کتاب تهران را باید انجمن های نشر برگزار کنند، می گفتند مگر می شود! اتفاقاً چند سالی است که این نمایشگاه توسط انجمن ها برگزار می گردد. من فکر می کنم در جشنواره تجسمی فجر نیز باید همه به این مساله فکر کنند. بدین سبب باید ساختار کلان جشنواره تجسمی فجر توسط دولت و بدنه اصلی آنرا هنرمندان تجسمی تشکیل دهند.

* در بخش بازار جشنواره تجسمی فجر با عنایت به این که بخشی نوپا بشمار می رود و ممکنست نتواند در سال های ابتدایی به موفقیت برسد، چه تعاملاتی با بازار هدف تجسمی صورت گرفته است؟ برای مثال آیا اصلاً تعاملی با حراج تهران که موفقیت های نسبی خوبی در زمینه فروش آثار هنری دارد، داشته اید؟ هدف اصلی این بخش تمرکز بر چه طیفی از هنرمندان است؟
مظفری: اتفاقاً باید به نکته مهمی اشاره کنم؛ وقتی صحبت از بازار هنر به میان می آید برخی تلقی می کنند آیا این بازار مقرر است در مقابل حراج تهران قرار بگیرد یا جایگزین فلان آرت فر شود؟ «بازار» مجموعه ای از کنش ها و واکنش های اقتصاد هنر است که اتفاق می افتد. ما در جشنواره تجسمی فجر، به سراغ بخش هایی رفتیم که فعال نبودند یعنی حراج تهران پس از ۱۲ دوره فعالیت، مسیر خودش را پیدا کرده است و اصلاً قرار نیست رویداد دیگری جای آنرا بگیرد همچنان که دیگر حراج هایی که روی کار آمدند نتوانستند جای آنرا بگیرند چون ساختار خودش را دارد.
ما باید در جشنواره تجسمی فجر کاری نماییم که این هنرمندان فرصت معرفی به جامعه را داشته باشند تا هم گالری هایی که فعالیت بین المللی دارند آنها را مورد حمایت قرار دهند و هم حراج تهران نیز استعدادهای جدید را کشف کندمشکلی که ما داریم این است که فاصله ای بسیار زیاد بین گالری ها و حراج وجود دارد؛ هنرمندانی که در رصد و انتخاب گالری ها نیستند و هنوز برای ورودشان به حراج، زمان نیاز است یا هنوز فرصت شناخته شدن پیدا نکرده اند.
کاری که ما در جشنواره تجسمی فجر انجام دادیم به این بخش برمی گردد و می خواهیم این خلأ را برای هنرمندان گم نام و ناشناخته پر نماییم. این ظرفیتی که وجود دارد، با یک رویداد، نمایشگاه یا آرت فر پُر نمی گردد و نیازمند ده ها رویداد اقتصادی در هنرهای تجسمی است که این فضای خالی پر و حلقه وصل شود. این تلاشی که ما انجام می دهیم و سال آینده جدی تر دنبال خواهد شد برای وصل کردن این حلقه ها بهم است.
* در واقع شما قصد دارید حلقه هنرمندان خودی و ناخودی را از بین ببرید؟
مظفری: اعتقاد ما این است که نمایشگاه هایی که در گالری ها برگزار می گردد مختص هنرمندانی است که با گالری ها کار می کنند یا نوشته و نانوشته با آنها قرارداد دارند، حراج تهران نیز در هر دوره آثار ۱۰۰ الی ۱۲۰ هنرمند را به نمایش و فروش می گذارد؛ اما مگر جامعه تجسمی همین تعداد هستند؟ جامعه تجسمی که بضاعت ورود به بازار هنر را دارد واقعاً چند ده هزار نفر هستند و باید انتخاب بین آنها صورت بگیرد.
دسترسی خیلی از هنرمندانی که در شهری غیر از تهران زندگی می کنند هم به گالری ها محدود است و هم به حراج ها. بدین سبب ما باید در جشنواره تجسمی فجر کاری نماییم که این هنرمندان فرصت معرفی به جامعه را داشته باشند تا هم گالری هایی که فعالیت بین المللی دارند آنها را مورد حمایت قرار دهند و هم حراج تهران نیز استعدادهای جدید را کشف کند. ایجاد کردن این فرصت ها کار ما در جشنواره تجسمی فجر است اما برگزار کردن آن کار ما نیست و بنا بر این است تلاش می نماییم آرت فرهای مختلفی در کشور اجرا شود و حتما از آنها در صورت تأیید صلاحیت شان، حمایت خواهیم کرد.
* تعداد آثاری که در بخش «چهارسوی هنر» دوازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر فروخته شد، مشخص شده است؟
مظفری: آمار دقیق آنها را داریم اما از این جهت که برخی از آثار را دبیرخانه جشنواره را خریداری نموده و تعدادی دیگری را مخاطبان عام، باید این ها از هم تفکیک شود و بعداً اطلاع رسانی خواهد شد. همین طور چون می خواهیم نتایج نهایی و اسامی برگزیدگان در مراسمی اعلام گردد، ترجیح می دهیم این آمار مخفی بماند.
ادامه دارد…

منبع: آبنما کار