رئیس ایکوم ایران تبدیل موزه ارتباطات تهران به موزه هدایای ریاست جمهوری را انتخاب مناسبی نمی داند و تاکید می کند: نباید جای یک موزه را به موزه دیگری داد. همین طور ایجاد موزه هدایای هر رئیس جمهور در زادگاهش به گسترش و ارتقای کیفی شهرهای به خصوص کوچکِ کشور می انجامد.
به گزارش آبنما کار به نقل از ایسنا، داستانِ ایجادِ موزه های هدایای ریاست جمهوری پس از پایانِ کارِ هر کدام از روسای جمهور کشورمان به قصه ای متفاوت نسبت به دوره قبلی تبدیل گشته به شکلی که به نظر می آید رقابتی در انتخاب مکانِ ایجاد این موزه ها در حال به وجود آمدن است.
قصه از آن جا آغاز می شود که روسای جمهوری ایران در دوران ریاست جمهوری خود در دیدارها و سفرهای خارجی آثاری را بعنوان هدیه از سران کشورها دریافت می کردند و بعد از آخر دوره کاری شان قسمتی از این آثار را با خود به همراه می بردند و بخش دیگر را در موزه ها و نقاطی که صلاح می دانستند در معرض نمایش قرار می دادند. با فرار ابوالحسن بنی صدر، محمدعلی رجایی در کوران انقلاب به ریاست جمهوری رسید و شاید دوران کوتاه ریاست جمهوری او موجب شد که فرصتِ جمع آوری کلکسیونی از آثارِ اهدایی خودرا نداشته باشد.
پس از شهید رجایی ریاست جمهوری آیت الله سیدعلی خامنه ای شروع شد. ریاست جمهوریِ مقام معظم رهبری تا اختتام دو دوره پایدار ماند و ایشان توانستند مجموعه ای از آثار اهدایی از سران کشورها و مقامات را جمع آوری کنند که حالا بخش زیادی از این آثار در اختیار موزه آستان قدس رضوی و بخش دیگری نیز در ساختمان ۲۴۰ مجموعه تاریخی – فرهنگی سعدآباد نگهداری می شود. مرحوم آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی نیز پس از دو دوره ریاست جمهوری خود، خانه شخصی اش را به موزه هدایای ریاست جمهوری تبدیل کرد.
با شروع دوره ریاست جمهوری حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمد خاتمی، ساختمان شماره ۲۴۰ سعدآباد که قبل از انقلاب اسلامی به کاخ شهناز پهلوی مشهور بود بعنوان موزه اشیای اهدایی رئیس جمهوری برگزیده شد که با آخر دوره ریاست جمهوری، او اسناد متعلق به خودرا به زادگاهش، اردکان یزد برد ولی اشیای اهدایی در همان موزه سعدآباد باقی ماند.
اما در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، موزه آثار اهدایی به روسای جمهوری در سعدآباد به صورت نیمه تعطیل درآمد و همان شد که احمدی نژاد در دوره پایانی ریاست جمهوری اش تمامی آثار اهداشده را به علت آن چه ایجاد موزه یادمان های روسای جمهوری در حرم امام خمینی (ره) عنوان شد با خود برد و سرانجام اعلام گردید قسمتی از آثار وی در مرقد بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران به نمایش درآمده است.
اکنون یعنی از اوایل امسال صحبت هایی درباره مکان موزه ریاست جمهوری حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی – رئیس جمهور فعلی – مورد بحث است. اولین بحث ها نیز از تیر امسال عنوان شد.
البته در همان آغازِ کار یعنی تیرماه امسال محمدحسن طالبیان – معاون میراث فرهنگی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی – از موافقت رئیس جمهور برای تحویل هدایای نفیس و ارزشمندِ داده شده به وی در دوره های مختلف، به این وزارتخانه آگاهی داد و اعلام نمود که «بخشی از موزه هنرهای زیبا در کاخ سعدآباد برای نمایش آثار و هدایای ریاست جمهوری آقای روحانی در نظر گرفته شده و مقرر است تا زمانِ مشخص شدن فضایی دائمی برای نمایش این آثار، هدایای ریاست جمهوری دو دوره یازدهم و دوازدهم در این فضا به نمایش درآید.»
اما مدتی پس از جانمایی آثارِ دوران ریاست جمهوری حسن روحانی در موزه ارتباطات که زیر نظر وزارت ارتباطات است، خبر رسید. اما این بحث همین جا به انتها نرسید، بلکه به مرور زمزمه هایی از احتمال واگذاری کامل این فضای موزه ای به نهاد ریاست جمهوری شنیده شد، به حدی که همه فضا و کنترل آن در اختیار آن نهاد قرار بگیرد.
این شنیده ها موجب شد تا اولین هشدارها برای احتمال تبدیل این فضای موزه ای – از دو بُعد عمارت و آثار باارزش آن – به موزه ریاست جمهوری که قبل تر در سعدآباد برپا بود و اجازه بازدید و حضور مردم کمتر در این فضا فراهم می شد، مطرح شود.
از سوی دیگر برمبنای دیده های خبرنگار ایسنا، باتوجه به باز بودن ورودی موزه ارتباطات منتهی به خیابان امام خمینی (ره) و فعالیتی که چندین نفر در چند شب گذشته در این موزه داشتند، احتمال آغازِ آماده سازی این فضای موزه ای برمبنای صحبت های انجام شده برای تبدیل آن به موزه ریاست جمهوری و انتقال آثار باارزش آن به فضایی دیگر وجود دارد.
کار شایسته ای نیست جای یک موزه را به موزه دیگری بدهیم
اکنون سیداحمد محیط طباطبایی – رئیس کمیته ملی موزه های ایران (ایکوم) – درخواست می کند تا فضای خالیِ مناسبِ دیگری برای ایجاد موزه دوران ریاست جمهوری حسن روحانی انتخاب گردد.
او در گفت و گو با ایسنا می گوید: برمبنای رسمِ متداولی که در بخش های زیادی در دنیا و البته در کشورمان در طول سالهای گذشته وجود دارد، با پایانِ هر دوره ریاست جمهوری در کشور، هر اقدام و اتفاقی برای دوره آن رئیس جمهور رخ داده باشد در قالب موزه یا بنیادی به نمایش درمی آید.
محیط طباطبایی نمونه این اتفاق در خارج از کشور را ایجاد بنیادی به نام «ژاک شیراک» – رئیس جمهور فرانسه در سالهای قبل – که در محل تولد او به وجود آمده می داند و ادامه می دهد: از طرف دیگر در کشورمان نیز خانه شهید رجایی به موزه این رئیس جمهور اسبق ایران تبدیل شد، یا موزه مرحوم آیت الله رفسنجانی در رفسنجان شکل گرفت و آثار دوره ریاست جمهوری مقام معظم رهبری به آستان قدس رضوی اهدا شد. آثار دوره ریاست جمهوری آقای خاتمی نیز در موزه ای در سعدآباد به نمایش درآمد و از طرف دیگر او نیز فرهنگسرایی به نام خود در اردکان دایر کرد.
او با اشاره به این که روسای جمهور کشور از شهرهای مختلف در ایران انتخاب می شوند، اضافه می کند: معتقدم ایجاد یک بنیاد یا موزه به نام آنها در زادگاه شان به گسترش توسعه فضاهای فرهنگی در سطح کشور کمک می نماید.
محیط طباطبایی با بیان اینکه حالا نیز شایسته است تا آثار متعلق به دوره ریاست جمهوری رئیس جمهور فعلی کشورمان نیز پس از آخر دوره ریاست جمهوری در محل زادگاه او به نمایش درآید، اظهار می کند: این مبادرت به گسترش و ارتقای کیفی شهرهای به خصوص کوچکِ کشور می انجامد.
او با اشاره به این که نخست قرار بود موزه ریاست جمهوری وی در مجموعه سعدآباد ایجاد شود، اما در ادامه عنوان شد که به موزه ملی ارتباطات منتقل می شود، ادامه می دهد: از دیدِ کمیته ملی موزه های ایران همه موزه ها واجد ارزش هستند و کار شایسته ای نیست که جای یک موزه را به موزه دیگری بدهیم.
رییس ایکوم ایران اظهار داشت: اگر هم قصد ایجاد موزه ریاست جمهوری آقای روحانی را در شهر سرخه – محل تولد رئیس جمهور – نداریم، می توان در فضاهایی که حالا خالی هستند و به موزه تبدیل نشده اند و به نهادهایی مانند میراث فرهنگی و بنیاد مستضعفان تعلق دارند، آن موزه مخصوص را که متعلق به نهاد ریاست جمهوری می شود، ایجاد کرد.
او نمونه انتقال آثار یک موزه به موزه ای دیگر را به دوره ریاست مرحوم کازرونی در سازمان وقتِ میراث فرهنگی می داند و ادامه می دهد: وی خدمات شایسته ای در زمان حضور خود در میراث فرهنگی انجام داد، اما بخش زیادی از موزه هنرهای تزیینی در زمان او از تهران به اصفهان منتقل شد که هنوز هم بعنوان یک نقد در کارنامه وی وجود دارد.
او تاکید می کند: از نظر ایکوم حفظ موزه ها در اولویت هستند و ایجاد یک موزه جدید در هر نقطه از کشور می تواند به ظرفیت فرهنگی کشور اضافه کند.
رییس ایکوم ایران با بیان اینکه موزه ارتباطات در ساختمان قدیم پست که مارکوف روسی معماری آنرا بر عهده داشته تشکیل شده است، ادامه می دهد: از عمر آن موزه حدود ۳۰ سال می گذرد، واقعیت این است که وقتی به سرمایه های ارتباطات نگاه می شود باید توجه داشت که همه چیز فقط تمبر و پاکت پستی نیست، بلکه مجموعه ای وسیع از تلگراف، تلفن، کارت پستال و موارد مختلف است.
محیط طباطبایی معتقد است: در این شرایط با در نظر گرفتن مخازنی که در ساختمانِ قدیمی پست در چهارراه لشکر یعنی پست مرکزی وجود دارد، اگر قصد داشته باشیم تا موزه ملی ارتباطات در مکان خود ایجاد شود، باید فکر نماییم که آن ظرفیتی مناسب و وسیع در این حوزه می باشد که می تواند سرمایه های ارتباطات را در خود جای دهد.