فارس پروژه حفاظت و مرمت اضطراری ایوان قدمگاه، واقع در کوه مهر (رحمت) و در محدوده جغرافیایی شهرستان ارسنجان، از آثار تاریخی برجای مانده دوران تمدنی هخامنشیان با هدف صیانت از این اثر ارزشمند، شروع شده است.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید سه شنبه ۲۸ بهمن به خبرنگاران اظهار داشت: آثار فرهنگی در ارتباط با ادوار مختلف تاریخی مملو از ظرفیت های فرهنگی و هنری هستند که امروزه با مطالعه بیشتر می توانند بازگوکننده نکات بیشماری از شرایط حیات زمان خود باشند و البته با معرفی بهتر نقشی سازنده در هویت بخشی به جامعه و انسان امروزی ایفا نمایند.
حمید فدایی اضافه کرد: به علت وجود چنین ظرفیت هویت بخش در میراث فرهنگی است که این آثار مبحث پژوهش های مختلف در علومی نظیر باستان شناسی، تاریخ، مردم شناسی، هنر و معماری، تاریخ هنرشناسی، مهندسی واقع شده اند و از آنجائیکه این میراث تجسم عینی تاریخ و فرهنگ هر کشور محسوب می گردند، بنابراین عموم جهانیان از راه واکاوی و شناخت این آثار، بر تاریخ و فرهنگ خود صحه گذاشته و ضمن معرفی بهتر آن را ارج می نهند.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید ضمن اشاره به لزوم حفاظت از این آثار، اظهار داشت: بنابراین حفاظت از میراث فرهنگی در مقابل صدمه ها و تخریب ناشی از عوامل طبیعی و انسانی، بخشی از مسئولیت اجتماعی و وظیفه مشترک همگان محسوب می گردد.
فدایی اضافه کرد: ازاین رو ملتی که میراث دار چنین آثار ارزشمندی در قلمرو سرزمین خود است، شایسته است که به وظیفه خود در برابر نگهداری و صیانت از آن به نحو مطلوب عمل نماید که همچون این آثار، ایوان قدمگاه واقع در منتهی الیه کوه مهر یا رحمت و با عظمتی هم پایه با آرامگاه های هخامنشی در تخت جمشید و نقش رستم می باشد.
بخشدار مرکزی ارسنجان هم با تکیه بر اهمیت حفاظت از آثار فرهنگی به خبرنگاران اظهار داشت: میراث فرهنگی ما همانطور که از نام با مسمایش مشخص است چونان گنجینه ای است که ماهیت و هویت فرهنگی و تمدن جامعه بشری را مسجل نموده و نمایش می دهد.
یاسر زارع اظهار داشت: ازاین رو بر همه ما واجب است که از این ماهیت و اهلیت جهانی و تاریخی خود حفاظت کرده و از آن بعنوان ارزشمندترین گنج آشکار که هم اصالت ما را نمایان می نماید و هم می توان با مدیریت صحیح محلی و به واسطه جذب توریست و هدایت آنها به اماکن گردشگری نظیر بومگردی ها به توسعه پایدار منطقه کمک نمود و ضمن اشتغالزایی به استقلال اقتصادی رسید.
این مقام مسئول با بیان اینکه، فرهنگ سازی در جهت حفاظت و مدیریت و معرفی بومی و محلی از میراث فرهنگی مجموعه ایوان قدمگاه، بهترین راهکار جهت رونق و توسعه پایدار این میراث گرانقدر است، اظهار داشت: در این مجموعه تاریخی با کمک گرفتن از ظرفیت دهیاران توانمند و همیاران گرانقدر میراث فرهنگی و همراهی متخصصین بزرگوار این امر، ایوان قدمگاه چاشتخوار را به نحو مطلوب مدیریت کرده و بعنوان یک میراث جهانی برجسته معرفی خواهیم نمود.
مصطفی رخشنده خو سرپرست کارگاه حفاظت اضطراری و ساماندهی ایوان قدمگاه در اینباره اظهار داشت: این اثر در فاصله ۵۰ کیلومتری شرق تخت جمشید و نقش رستم و در منتهی الیه کوه رحمت یا مهر قرار دارد.
وی در ارتباط با کاربری این مجموعه تاریخی اظهار داشت: در ارتباط با کاربری ایوان قدمگاه، نظرات متفاوتی همچون آرامگاه، آتشکده، محل قرار گیری اجساد مردگان در تاقچه ها، مناسک آیینی و موارد مختلف دیگر نام برده اند.
رخشنده خو با ابراز گلایه مندی نسبت به حفاظت نشدن از این آثار باستانی، بیان داشت: بجز ثبت این مجموعه در لیست آثار ملی به شماره ۱۲۱۹ در سال ۱۳۵۴ هیچ گونه اقدام حفاظتی بر روی این اثر بی نظیر صورت نگرفته و در دهه های اخیر علاوه بر عبور جاده روستایی از مقابل اثر و برداشت سنگ از جنب اثر به وسیله مواد انفجاری، همینطور در سالهای اخیر شاهد حفر چاه های عمیق و برداشت بی رویه آب از سفره های زیر زمینی باشیم که خود به خشک شدن چشمه آب واقع در مجاورت این اثر که در طول تمام سده های گذشته جوشان بوده است، منجر گردیده است.
سرپرست کارگاه حفاظت اضطراری ایوان قدمگاه، اضافه کرد: همینطور متاسفانه بی اعتنایی به مسئولیت همگانی در حفاظت و نگهداری از این محوطه سبب گردیده با یادگارنویسی های مختلف و تابلو نویسی تبلیغاتی با رنگ های صنعتی بر روی بدنه های اثر، چهره بسیار زننده ای ایجاد گردد و از طرفی فرسایش طبیعی، ایجاد شکستگی، جداشدگی قطعات از بستر صخره، رویش درختچه ها و گیاهان فصلی، این اثر پرارزش را با مخاطرات فراوانی مواجه کرده است.
او در ارتباط با اجرای پروژه مرمت اضطراری ایوان قدمگاه، تشریح کرد: مدیریت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با همکاری کارگروه دفتر فنی مجموعه نقش رستم، اقدامات حفاظت اضطراری بر روی این اثر پرارزش را در برنامه کار قرار داده و با عنایت به تعدد صدمه ها، در اولین مرحله از اقدامات خود، پاکسازی یادگار نویسی و تابلو نویسی، زدودن درختچه ها و گیاهان، استقامت بخشی قطعات در حال سقوط، انتقال بلوکه وزین فراز آرامگاه به محل اصلی خود و تثبیت آنرا آغاز و در دست اقدام دارد.
وی تصریح کرد: شایان ذکر است در اطراف اثر، معدن سنگ هخامنشی، قبرستان متعلق به اوایل اسلام تا عصر قاجار و عصر حاضر و همینطور در مقابل اثر و در فاصله ۲۰۰ متری، آثاری از تل تاریخی به نام تل گچی دیده می شود که مطالعه آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند و هر یک برگی از تاریخ و رویدادهای محوطه ایوان قدمگاه را روشن خواهند نمود.
این کارشناس مرمت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید اظهار داشت: لازم است که هر یک به سهم خویش گوشه ای از این پهنه شریف را بشناسیم و بشناسانیم، غبار تنهایی و کهولت را از وجودش بزداییم و با زنده ساختنش، هویت، اصالت و شناسنامه خود را زنده سازیم.
منبع: آبنما کار
