به گزارش آبنما کار با نزدیک شدن تعطیلات نوروز، سامانه «ثبت تور» افتتاح شد. مقامات وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی می گویند ستاد ملی کرونا را برای انجام سفرهای نوروزی در چارچوب تورهای مسافرتی و با رزرو مراکز اقامتی دارای مجوز متقاعد کرده اند.

هرچند ستاد ملی مقابله با کرونا هنوز درباره سفرهای نوروزی به تصمیم قاطعی نرسیده است اما اظهارات مسؤولان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درباره شروط و الگوهای پیشنهادی سفرهای نوروزی، چگونگی نظارت بر سفرها را به معما تبدیل نموده است. با وجود این، متولیان این وزارت خانه معتقدند راه اندازی سامانه ثبت تور، یکی از مسیرهای کنترل سفرها و تورهای گردشگری در تعطیلات نوروز می تواند باشد که البته اجرای آن به همراهی و همکاری پلیس راهور ناجا و نیروی انتظامی بستگی دارد.

اسماعیل برات ـ معاون اداره کل نظارت و ارزیابی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ اما انگیزه راه اندازی این سامانه را فراتر از مدیریت و کنترل سفرها در تعطیلات نوروز و در شرایط حساس کرونا دانست و به ایسنا اظهار داشت: امروزه لزوم ایجاد سامانه های الکترونیکی و استفاده از تکنولوژی های جدید برای همه دولت ها آشکار شده و دولت های پیشرفته جهان سال هاست که دراین زمینه گام برداشته اند، چون که کاهش هزینه های عمومی، کارایی و اثربخشی کنترل و مدیریت سیستم های نظارتی، شفافیت امور و کاهش مفاسد تنها بخشی از مزایای الکترونیکی شدن فرآیندهای اداری است.

او افزود: در گذشته تعداد تاسیسات گردشگری محدود بود و امکان رسیدگی به امور آنها با بهره گیری از نیروهای موجود فراهم بود، اما در دهه های اخیر با رشد صنعت گردشگری و افزایش تصاعدی تعداد تاسیسات گردشگری، تعدد و تنوع بسیار فعالیت ها، امکان رصد، نظارت و رسیدگی به صورت سنتی عملاً میسر نیست. هم اکنون نزدیک به ۵۳۰۰ (آژانس) دفتر خدمات مسافرتی و گردشگری دارای مجوز وجود دارد که وزارت گردشگری بعنوان متولی قانونی این صنعت، هر قدر هم افزایش نیروی انسانی داشته باشد، باز امکان پایش دقیق و رسیدگی به امور دفاتر و نظارت بر عملکرد آنها، بخصوص در حوزه برگزاری تورها را ندارد.

برات اضافه کرد: حدود هشت سال است که صدور مجوز دفاتر خدمات مسافرتی در بستر سامانه الکترونیک انجام می شود، اما اقدام جهت راه اندازی سامانه ای برای ثبت اطلاعات تورهای گردشگری در ذیل همان سامانه از چند سال قبل شروع شد.

او تصریح کرد: انگیزه اصلی از طریق اندازی سامانه ثبت تور، پیشگیری از فعالیت غیرقانونی اشخاص حقیقی و حقوقی بدون مجوز، ساماندهی انواع تورهای داخلی و خارجی، پیشگیری از برگزاری تورهای غیرمجاز، تسهیل در رسیدگی به شکایات، شفافیت تعهدات برای ارتقای کیفیت خدمات، ایجاد آمار و اطلاعات دقیق سفر و پشتیبانی از دفاتر و شرکتهای خدمات مسافرتی و گردشگری دارای مجوز بند ب (اجرای تورهای مسافرتی) است.

معاون اداره کل نظارت و ارزیابی گردشگری افزود: یکی از مسائل اصلی این حوزه، مشکلات تورهای غیرمجاز و آژانس های بدون تابلو و فاقد مجوز است که امکان رصد کلیه فعالیت آنها با دشواری روبه رو بود. از طرفی، برخی آژانس ها تخلفاتی داشتند که متناسب با آن تخلف، تذکر یا اخطار کتبی دریافت کرده و حتی حکم تعلیق گرفته بودند، اما ابزاری برای رسیدگی و اعمال دقیق این امر وجود نداشت. راه اندازی سامانه ثبت تور علاوه بر شناسایی تورها و آژانس های بدون تابلو و غیرمجاز، امکان رسیدگی به تخلفات تاسیسات گردشگری را فراهم می آورد.

برات اظهار داشت: بحث مهم دیگر، قرارداد بین توریست (مسافر) و دفتر خدمات مسافرتی است که از راه این سامانه بخشی از مشکلات و اختلافات در ارتباط با آن حل خواهد شد. از آغاز دهه ۸۰ وزارت گردشگری (سازمان سابق) برای حفظ حقوق مسافر، با همکاری فعالان بخش خصوصی و انجمن های صنفی دفاتر «قرارداد تیپ تور» تهیه کرده بود که بخش خصوصی موظف به اجرای آن شد و باید نسخه ای از آن قرارداد را در اختیار توریست و یا مسافر قرار می داد تا نسبت به حقوق خود آگاه باشد. این قرارداد در حوزه خروجی دو نوع بود که در سال ۱۳۹۵ با رویکرد بیشتر حفظ حقوق مردم و مسافران مورد اصلاح و بازبینی قرار گرفت، ولی گاها مشاهده می شد که آژانس های مسافرتی در فروش تورهای خود از این قرارداد استفاده نمی کنند و حتی برخی دفاتر اذعان می کردند که اساساً اطلاعی از وجود چنین قراردادی نداشته اند. معمولا ما زمانی متوجه عدم استفاده از قرارداد تیپ می شدیم که بین مسافر و آژانس اختلاف حادث شده یا شکایتی دریافت می شد و آن زمان دفتر یا مسافر متضرر می شدند، اما حالا با راه اندازی سامانه ثبت تور، این مسأله خود به خود رفع می شود، چونکه قرارداد تیپ در سامانه بارگذاری شده است.

وی تصریح کرد که با راه اندازی این سامانه تمام شرکتهای خدمات مسافرتی و گردشگری ملزم به ثبت تور و اعلام جزئیات مسیر و مقاصد تورهای داخلی و خارجی هستند و در غیر این صورت عواقب و مسؤولیت عدم ثبت تور و هرگونه مشکلات بعدی ناشی از این امر در وهله نخست با دفاتر و مجریان تور خواهد بود. البته مردم و مسافران هم باید از دفاتر این مطالبه را داشته و تورهایی را که در سامانه ثبت شده و دارای کد رهگیری است خریداری کنند.

برات اظهار داشت: آژانس های مسافرتی از راه این سامانه می توانند راهنمای دارای کارت و مجاز را انتخاب کنند، اطلاعات مقصد داخلی یا خارجی را ثبت کنند، مشخصات مورد نیاز مسافر را وارد کنند تا کد رهگیری ۱۵ رقمی یونیک قرارداد را دریافت نمایند و کد رهگیری مزبور را به مسافر عرضه کنند. علاوه بر این برای هر تور یک «رمزینه پاسخ سریع» یا همان QR-code در نظر گرفته شده است که راهنمای تور آنرا در اختیار دارد و در تورهای داخلی (زمینی) روی خودرو حامل گردشگران هم نصب می شود، ازاین رو امکان شناسایی و تفکیک این تورها از گروه های غیرمجاز و بدون مجوز برای پلیس آسان خواهد بود.

او افزود: شکایات از تورها و پیگیری محتوای مغایر در قرارداد با خدمات خریداری شده هم از راه این کد رهگیری و سامانه ثبت تور قابل پیگرد خواهد بود. البته سیستم رسیدگی به شکایات بعنوان مکمل این سامانه درحال طراحی است که با راه اندازی آن، فرآیند رسیدگی به امور سفر کامل تر خواهد شد.

برات درباره ضرورت ثبت اطلاعات تورهای ورودی در سامانه ثبت تور با وجود اعلام سامانه های متفاوت از جانب نیروی انتظامی برای ثبت اطلاعات تورهای توریستهای خارجی، اظهار نمود: سامانه ثبت تور برای تمام تورهای داخلی، خروجی و ورودی راه اندازی شده و رویکرد آن در حوزه ورودی بیشتر آمارگیری از تعداد تورها و مقاصد سفر، ساماندهی تورها، رسیدگی به تذکرها و تعلیق دفاتر خدمات مسافرتی و شکایت های مسافران است. این سامانه در رابطه با تورهای ورودی بیشتر جنبه آمارگیری دارد.

او اضافه کرد: تورهای داخلی گاهی با برخوردهایی از سوی پلیس مواجه می شود که گاها با ممانعت هایی در ادامه اجرای تور همراه می باشد. از طرف دیگر، محدودیت هایی از سوی پلیس راهور جهت استفاده از خودرو گردشگری یا اتوبوس ها در معابر شهری بخصوص در نزدیکی موزه ها و استفاده از پارکینگ وجود دارد که با عنایت به استقبال و مشارکت پلیس در راه اندازی سامانه ثبت تور، همراه داشتن کد رهگیری امکان شناسایی تورهای مجاز را برای پلیس فراهم می آورد و امیدواریم بعضی از مشکلات و محدودیت ها با این شیوه حل شود.

معاون اداره کل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری کشور درباره علت راه اندازی سامانه «ساتگ» توسط نیروی انتظامی و درخواست از آژانس های واردکننده تور برای ثبت اطلاعات توریستهای خارجی در آن سامانه، با وجود راه اندازی سامانه ثبت تور در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اظهار نمود: اطلاعی از سامانه «ساتگ» نداریم، اما از ظواهر امر برمی آید که به شکلی موازی با سامانه ثبت تور وزارت میراث فرهنگی و گردشگری می باشد.

وی اضافه کرد: سامانه ای که به صورت رسمی ابلاغ گردیده و کاملاً تحت نظارت وزارت خانه متبوع است، به آدرس https: //ta.mcth.ir/ بوده که از راه اعطای وب سرویس به نیروی انتظامی، امکان اطلاع و رصد برای پلیس هم فراهم است. ما جهت راه اندازی سامانه ثبت تور چندین جلسه با نیروی انتظامی داشتیم و آنها کامل در جریان هستند، ازاین رو تمام دفاتر خدمات مسافرتی که در هر حوزه فعالیت می نمایند، ملزم به ثبت اطلاعات خود در سامانه ثبت تور هستند تا در مسافرت گرفتار محدودیت و مشکل نشوند.

او درباره طرح وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درباره سفر هوشمند در نوروز و درخواست برای ممنوع نشدن سفر با تور، اظهار داشت: این طرح بسیار طرح خوب و قابل دفاع است و با عنایت به ظرفیت سامانه های جانا و سادرا، در صورت تائید ستاد ملی مدیریت کرونا، می توانیم سفرهای ایمن با رعایت پروتکل های بهداشتی در مقاصد گردشگری را تضمین نماییم. بنابراین دفاتر خدمات مسافرتی که از راه سامانه ثبت تور کد رهگیری دریافت نمایند، ان شاء الله در سفرهای نوروزی با مشکل روبه رو نخواهند شد؛ چون که کد رهگیری آنها که به صورت QR-code در اختیار راهنمای تور است و یا روی شیشه وسیله نقلیه گردشگران نصب شده، امکان شناسایی برای عوامل ستاد کرونا و پلیس را آسان می کند.

برات که امیدوار است این سامانه استفاده از تورهای غیرمجاز و رجوع مردم به آژانس های بدون تابلو را کمتر کند، اظهار نمود: مزیت دیگر ثبت اطلاعات تورها این است که مردم کمتر سراغ تورهای غیرمجاز بروند. مردم باید بدانند که خدمات گردشگری را صرفا از دفاتر خدمات مسافرتی مجاز و تورهای دارای کد رهگیری خریداری کنند. بدیهی است چنان چه بی توجه به این موضوع، فردی در تورهای بدون کد رهگیری و بدون مجوز، گرفتار سانحه، حادثه یا هر نوع مشکل دیگری شود، در وهله نخست مسؤولیت با خود فرد است. بنابراین از مردم و هم میهنان عزیز می خواهیم که به این مورد توجه نمایند.