گزارش، وقتی تاریخ بی اعتبار می شود

به گزارش آبنما کار لرستان لرستان با وجود ۲۴۱۹ اثر غیرمنقول در لیست آثار ملی و بیشتر از ۵۰۰۰ اثر تاریخی-فرهنگی، طبیعی و ناملموس یکی از استان های پیشتاز کشور بوده که از این تعداد ۱۰۰ پل تاریخی شناسایی شده متاسفانه وضعیت خوبی ندارند.
وجود این تعداد پل مختلف و عظیم از ادوار مختلف تاریخی در استان نمایانگر پیوستگی گذرگاهی در دوران مختلف است. نقش اساسی راه ها و پل های تاریخی در راه تکامل تمدن های بشری غیرقابل بخشایش و چشم پوشی است، به صورتی که ارتباطات از امور زیر بنایی جوامع انسانی بوده و خود عاملی در توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی این جوامع به حساب می آید.
قرار گرفتن لرستان از دیرباز در راه راه های تاریخی که علاوه بر ارتباط دو پایتخت شوش و اکباتان در دوره های متفاوت تاریخی، همواره ناحیه قدیم بابل، سپس تیسفون، بعد بغداد را به اصفهان، شوش را به بیستون و شوش را به ماسبذان برقرار می کرده و از طرفی رودهای پرآب و شرایط خاص توپوگرافی در این استان، توجه به صنعت پل سازی را حائز اهمیت ساخته است.
تعداد قابل توجهی از این ۱۰۰ پل متعلق به دوران اسلامی است که از این تعداد ۵ پل بزرگ گاومیشان، کشکان، کلهر و پلدختر، هم دوره با حکمرانی ابو النجم بدر بن حسنویه بر جبال زاگرس است.
اما این روزها پل های تاریخی لرستان که در جریان سیل سال قبل یعنی فروردین ماه صدمه جدی دیدند حال وروز خوشی ندارند چونکه ظاهراً قرار نیست به آنها توجهی شده و اعتباری برای بازسازی و مرمتشان لحاظ شود.

۱۰۰۰ تومان اعتبار هم به ما نداده اند
علی مصطفی نژاد، مدیر پایگاه پل های تاریخی لرستان در این رابطه به ایسنا اظهار داشت: لرستان به سرزمین پل های تاریخی مشهور بوده و این شهرت حق آن است چون از زمان هخامنشیان، ساسانیان و دوره اسلامی و تابحال آثار پل سازی در استان وجود دارد.
وی ادامه داد: از حیث اینکه کل دوران تاریخی ما پل داریم این مقوله بسیار با اهمیت و تعداد پل های لرستان هم زیاد هستند قابل تأمل است.
این مسئول با اشاره به اینکه تعداد ثبت پل های تاریخی لرستان را به عدد یک صد رسانده ایم، افزود: رودهای سرکش و خروشان در لرستان سبب شده این پل ها به وجود بیایند.
مصطفی نژاد افزود: از طرفی لرستان محل تردد بوده و برای عبور از این استان باید پل هایی ساخته می شد که یکی از آنها کشکان بوده که خود هم ۶ پل است.
وی با تاکید بر اینکه لرستان دارای پل های تاریخی منحصربه فرد است از عدم اختصاص اعتبار به آنها انتقاد نمود و خاطرنشان کرد: متأسفانه از نظر اعتباری آن گونه که باید دیده شویم به ما توجهی نمی گردد.
مدیر پایگاه پل های تاریخی لرستان ضمن اشاره به سیل سال قبل در لرستان، اظهار داشت: این سیل از نظر کارشناسان در ۵۰۰ سال قبل بی سابقه بود و به پل های تاریخی استان هم خسارات زیادی وارد کرد.
مصطفی نژاد خاطرنشان کرد: متأسفانه با وجود انجام پانزده مکاتبه در مورد پل ها، ۱۰۰۰ تومان هم به ما نداده اند.
وی اظهار داشت: با عنایت به این که پل های تاریخی با این حجم و عظمت، شناسنامه لرستان هستند همه باید کمک کرده تا این اعتبار تامین گردد چونکه بستر برای کار آماده بوده و برای حفظ این آثار تلاشی مضاعف نیاز است.

اختصاص اعتبار برای پل های تاریخی در اولویت دولت قرار نگرفت
سید امین قاسمی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان هم در گفتگو با ایسنا، اظهار نمود: ۱۰۰ پل تاریخی شناسایی شده در سطح استان وجود دارد که حدود ۷۰ مورد از آنها ثبت ملی شده و پرونده ۳۰ پل برای ثبت ملی در دفتر ثبت وزارت میراث فرهنگی است.
وی با اشاره به اینکه سیل نوروز ۹۸ سبب شد تعداد زیادی از آثار تاریخی لرستان صدمه ببینند، اضافه کرد: تمامی پل های تاریخی ما که در راه این سیل قرار داشتند گرفتار خسارت شدند.
قاسمی افزود: برای مرمت پل ها و آثار تاریخی صدمه دیده از سیل لرستان حدود ۵۷ میلیارد و بحث گردشگری و صنایع دستی حدود ۲۵ میلیارد خسارت در پساسیل اعلام کردیم.
وی اذعان کرد: باوجود پیگیری های استاندار لرستان و وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در این رابطه خروجی از سوی دولت نداشته و به علت نبود اعتبار در اولویت تخصیص قرار نگرفته است.
قاسمی اضافه کرد: قدمت، مهندسی و خصوصیت های منحصربه فرد پل سازی لرستان بر هیچ کس پوشیده نیست ولی متأسفانه اعتباری برای آنها پیشبینی نشده و انتظار داریم دولتمردان بودجه موردنظر را برای بازسازی هر چه سریع تر این آثار در نظر بگیرند.
مدیرکل میراث فرهنگی استان اضافه کرد: در سیل بیشترین صدمه به پل های تاریخی کشکان، دختر، افرینه و کلهر وارد شد که تلاش داریم برخی از آنها را در حد وسع خود مرمت نماییم ولی بقیه هم نیازمند اعتبارات ملی هستند.

اعتبارات تخصیصی به اندازه خرابی ها نبود
در این رابطه قدرت الله ترابی نژاد، فرماندار شهرستان چگنی هم اظهار داشت: در سیل سال گذشته، ابنیه، پل های تاریخی و راه های ارتباطی گرفتار خسارت شد.
وی ادامه داد: اعتباراتی که از محل ستاد حوادث اختصاص داده شد کفاف ترمیم همه خسارت ها را نداد.
ترابی نژاد با اشاره به اینکه آثار تاریخی همچون پل ها هویت فرهنگی این استان محسوب می شوند، افزود: همان موقعِ ارزیابی خسارت شد و اعلام کردیم.
فرماندار چگنی بیان نمود: اعتبارات تخصیصی به اندازه همه خرابی ها نبود ولی امیدواریم در اولویت های بعدی هم به آثار تاریخی صدمه دیده از سیل توجه شده و در آینده اعتباری برای آنها لحاظ شود.

پل های تاریخی پلدختر در معرض خطر هستند
نادیا امرایی، معاون فرماندار پل دختر هم به ایسنا اظهار داشت: سیل در حوزه پل دختر حدود ۱۰ میلیارد تومان خسارت به پل های تاریخی شهرستان شامل کلهرت، افرینه، پل دختر و گاومیشان وارد کرد.
وی بیان نمود: برای تخصیص اعتبار به این پل ها که تاریخ گویای این مرزوبوم هستند پیگیری های زیادی انجام شده ولی تابحال نتیجه بخش نبوده است.
امرایی با تکیه بر اینکه پل های تاریخی پلدختر در معرض خطر هستند، افزود: سال قبل فقط اعتبار ناچیزی در کمیته برنامه ریزی شهرستان برای این پل ها در نظر گرفته شد که تخصیص آن هم خیلی کم بود.
این معاون فرماندار خاطرنشان کرد: امید می رود در سطح کلان به مبحث این پل ها ورود پیدا کنند چون که در معرض خطر هستند.

اعتبار خاصی به پل ها اختصاص داده نشده است
یحیی ابراهیمی، رئیس مجمع نمایندگان لرستان هم به ایسنا اظهار داشت: متأسفانه در زمان سیل ۷ هزار تا ۱۰ هزار خسارت به استان وارد شد و در این زمان متأسفانه نتوانستیم صدمه به زیرساخت ها همچون پل های تاریخی بعنوان سازنده فرهنگ آداب ورسوم مردم منطقه را جبران کنیم
وی ادامه داد: جبران خسارت این پل ها بایستی بعنوان مطالبه گری مسئولین، استاندار و نمایندگان مورد پافشاری قرار گرفته بعنوان اولویت اصلی استان قرار داده شوند.
ابراهیمی با اشاره به اینکه پل های تاریخی نشان دهنده فرهنگ لرستان هستند، افزود: تا این لحظه اعتبار خاصی به این پل ها اختصاص داده نشده است.
رئیس مجمع نمایندگان لرستان خاطرنشان کرد: با مسئولین وزارت میراث فرهنگی صحبت های داشته ایم و نباید بی تفاوت باشیم.
ابراهیمی اظهار داشت: مجمع نمایندگان، استاندار و میراث فرهنگی مبحث پل های تاریخی لرستان را پیگیری می کنند.

پل های تاریخی لرستان فخر معماری ایران هستند
در مورد پل های تاریخی لرستان و خصوصیت های منحصربه فرد آنها عطا حسن پور کارشناس میراث فرهنگی در گفتگو با ایسنا از این آثار بعنوان فخر معماری ایران یاد کرد و اضافه کرد: پل های تاریخی استان همچون آب بناهایی بزرگی هستند که در جنوب غرب ایران قرار گرفته و دو نفر از معماران بزرگ جهان و باستان در مورد آنها گفته اند پس از اهرام ثلاثه مصر بزرگ ترین بناهای سنگی جهان هستند.
وی با اشاره به اینکه بناهای ثلاثه مصر اگر هیبتی دارند دلیلش این است که این بناها تجمیع شده اند و در یک نقطه روی هم انباشته شده اند، اضافه کرد: پل های تاریخی لرستان کشیدگی دارند و این حجم از سنگ و معماری به صورت یک خط ترسیم کرده اند.
این کارشناس اظهار داشت: شاید این حجم و هیبت آنها به چشم نیاید اما آنچه در این حوزه قابل تأمل است آب بناهای سترگ تاریخی لرستان که همان پل های تاریخی هستند بناهایی هستند که گذر زمان و صدمه های طبیعی نه تنها از هیبت و هیمنه آنها نکاسته بلکه معماران جهان را مبهوت هنر و هندسه خود کرده اند و در حقیقت هنری که بشر در معماری آنها پایه ریزی کرده هنر و هندسه ای است که بعد از گذشت هزار سال هنوز ایستایی و ماندگاری را شاهد می باشیم.
وی با اشاره به اینکه کلکسیونی از پل های تاریخی در لرستان داریم، اذعان کرد: پل های تاریخی لرستان در سیل اخیر ایستادگی خویش را به رخ دنیا و معماران جهان کشیدند.
این کارشناس دیرینه شناسی اضافه کرد: هنوز باید به لحاظ معماری از این دانشگاه پل سازی و موزه های پل در لرستان درس بگیریم و برای کارهای آینده خود بعنوان عبرت قرار بدهیم.
به گزارش آبنما کار به نقل از ایسنا، پل های تاریخی لرستان که به قول خیلی از کارشناسان نمونه های بی بدیلی در جهان هستند و تاریخی گویا به شمار می آیند امروز با بی اعتباری در حال بی اعتبار شدن هستند و این در حالیست که در لیست موقت ثبت جهانی هم قرار گرفته اند. حال که سیل هم نتوانست پل های تاریخی لرستان را تخریب کند مسئولین با عدم اختصاص بودجه زمینه پاک شدن این تاریخ را فراهم نکنند.

منبع: