آبنما کار: کلکین پنجره ای است برای شناخت بهتر افغانستان که توسط جمعی از پژوهشگران علاقمند به این حوزه برای توسعه درک و شناخت از این سرزمین کهن ایجاد شده است.
کلکین پنجره ای است برای شناخت بهتر افغانستان که توسط جمعی از پژوهشگران علاقمند به این حوزه برای توسعه درک و شناخت از این سرزمین کهن ایجاد شده است و تلاش می کند تا فضایی برای ارایه همه تحلیل های موجود، تعاطی و تضارب افکار با تاکید بر بیطرفی و نگرش راهبردی در مورد جریانات متعدد و متکثر و پرشتاب این کشور ارایه دهد تا مخاطب در فضایی علمی به فهمی بهتر در این زمینه دست یابد.
در این سایت علاوه بر ترجمه و بازنشر بسیاری از تحلیل های مهم موجود در مورد افغانستان هر روز با موضوع مهم ترین رویدادهای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی این کشور یادداشت ها و مصاحبه های اختصاصی با تحلیل گران ایرانی و افغانستانی درج می شود. علاوه بر این دو بخش مهم تحت عنوان سینما و کتابخانه در سایت وجود دارد که در آن به معرفی و نقد مهم ترین آثار مکتوب و نمایشی با موضوع افغانستان پرداخته می شود.
همچنین فایل تمام متن مهم ترین روزنامه های افغانستان هر روز در دسترس مخاطبین قرار می گیرد تا از این طریق مخاطب علاقمند ایرانی به مسایل افغانستان بتواند بدون واسطه در جریان فضای ذهنی و ادبیات رسانه ای نخبگان این کشور قرار بگیرند. همچنین در گزارش های تصویری تلاش می شود به موضوعات جذاب این کشور برای مخاطب پرداخته شود. در نهایت باید به پرونده های ماه اشاره کرد. در هر ماه با توجه به مناسبت مهم تاریخی موجود در آن ماه مجموعه از یادداشت ها، مصاحبه ها، گزارش ها و اینفوگرافی های تولیدی تلاش می شود ابعاد مختلف موضوع شکافته شود.
کلکین برای خود رسالت خبری قایل نیست. بلکه خبر را دستمایه ارایه تحلیل های عمیق تر برای مخاطب خاص خود قرار می دهد. در کانون این حرکت تعدادی از پژوهشگران و چهره های دانشگاهی علاقمند به مسایل افغانستان قرار دارند که تلاش می کنند تا سطحی عمیق تر از فهم مسایل افغانستان را به جامعه هدف خود عرضه کنند.
نیروهای افغان در سال‌های گذشته ۳۷۳ عملیات علیه القاعده انجام داده و برخی از رهبران این شبکه را کشته‌اند
علی رغم تعهد طالبان با ایالات متحده در توافقنامه ماه فوریه ۲۰۲۰، این گروه رابطه خود را القاعده حفظ کرده اند. بر اساس گزارش مجله «لانگ وار ژورنال» القاعده در ۱۸ استان افغانستان فعالیت دارد. که منجر به تشدید جنگ در افغانستان شده است. در همین رابطه وحیده پیکان در یادداشت زیر که در وب سایت ایندیپندنت فارسی منتشر شده است، به رابطه بین این دو گروه در افغانستان پرداخته است.
یک گزارش تازه نشان می‌دهد که جنگجویان شبکه القاعده در ۱۸ استان افغانستان زیر چتر طالبان فعالیت می‌کنند و همین امر تهدیدهای امنیتی زیادی را متوجه مردم افغانستان کرده است.
براساس گزارش «لانگ وار ژورنال»، افراد شبکه القاعده هم اکنون در استان‌های بدخشان، بلخ، فاریاب، فراه، غزنی، هلمند، جوزجان، کاپیسا، کابل، قندهار، کنر، خوست، لوگر، ننگرهار، تخار، پکتیا، ارزگان و زابل حضور فعال دارند.
سایه سنگین نظام مردسالار بر آزادی های اجتماعی زنان افغانستان
نظام مردسالاری
جامعه افغانستان به دلیل حاکم بودن نظام مردسالاری و سنت های سختگیرانه نسبت به زنان محدودیت های زیادی را برای این گروه رقم زده است. به گونه ای که این ساختار های سنتی اجازه حضور معنادار و پررنگ زنان را در بطن جامعه نمی دهد. در همین راستا،مصاحبه زیر با استاد دانشگاه افغانستان به بررسی آزادی های اجتماعی زنان در جامعه افغانستان و وضعیت این گروه در سایه حضور طالبان در بدنه نظام سیاسی افغانستان پرداخته است.
۱.جامعه افغانستان به دلیل ساختارهای سنتی و نظام مردسالارانه ای که بر او حاکم است اجازه فعالیت گسترده زنان را در فضای اجتماعی نمی دهد. به عبارت دیگر، نهادینه شدن سنت‌های سختگیرانه در برابر زنان در لایه عمیق اجتماعی افغانستان زنان را به عنوان بخش مهمی از جمعیت کشور به حاشیه برده است؛ با توجه به این نوع نگاه مردسالارانه، فعالیت اجتماعی زنان و دسترسی به آزادی های اجتماعی شان در طی دو دهه گذشته چگونه ارزیابی می‌شود؟
این یک امر مسلم است که افغانستان هنوز در پارادایم سنّت قرار دارد. ویژگی بارز جوامع سنتی، مردسالاری است و کشور ما هم از این قاعده مستثنی نیست. تغییر اذهان جوامع سنّتی از مرد سالاری به زن سالاری و یا تساوی حقوق و مکلفیت‌ها این دو جنس کار آسانی نیست. تعهد هر دو قشر و زمان و انرژی و طرح و برنامه جامع می‌طلبد که شوربختانه در کشور ما در طول این دو دهه اخیر این مهم میّسر نشد. اگر چه در این مدت کم و بیش کارهای در جهت احقاق حقوق زنان انجام شد و تلاش‌های نسبتاً خوبی از طرف دولت مردان این سرزمین و متعهدان بین المللی ما صورت پذیرفت؛ اما به هیچ وجه کافی و بسنده نبود.
دلایل متعددی سبب آمده است که بانوان سرزمین ما نتوان به جایگاه بایسته و شایسته‌شان در جامعه دست یابند. نخست این که، در طول سالیان دراز در این سرزمین مردان جلودار همه امور بودند. اختیاردار عام و تام و خود را سالار و سرور و برتر از زنان می‌پنداشتند. از بیم این که مبادا این موقف و جایگاه‌شان به خطر بیفتد، کار مفیدی در جهت بیرون آوردن زنان از چهاردیواری خانه به اجتماعی انجام نداده‌اند.
سقوط ولسوالی جلریز
شدت جنگ در ماه های اخیر، وضعیت امنیتی کشور را وخیم و بدتر کرده است. به گونه ای در حدود یک ماه گذشته بیش از ۲۰ ولسوالی/شهرستان به دست طالبان سقوط کرده است. این در حالی است که دولت در مقابل از شیوه «عقب نشینی تاکتیکی» در برابر این حملات استفاده کرده است. روشی که گویا نه تنها کارامد نبوده بلکه منجر به پیش روی بیشتر طالبان در مناطق مختلف کشور شده است. در همین رابطه، یادداشت زیر از لطف علی سلطانی که در روزنامه اطلاعات روز منتشر شده است به وضعیت فعلی پیشروی طالبان و عملکرد دولت پرداخته است.
از یک ماه به این سو بیش از ۲۰ ولسوالی از اختیار دولت خارج شده و به کنترل طالبان درامده است. از این میان شماری، عمدا تخلیه شده و شماری هم بر اثر حملات شدید طالبان سقوط کرده‌اند. حکومت افغانستان اما این کار را عقب‌نشینی تاکتیکی عنوان کرده و تأکید می‌کند که در آینده‌ی نزدیک ولسوالی‌های از دست‌رفته را پس می‌گیرد. آگاهان امور معتقدند که عقب‌نشینی تاکتیکی حکومت از شماری از ولسوالی‌ها دست‌آورد چندانی برای طالبان محسوب نمی‌شود اما در جنگ تبلیغاتی این گروه را کمک می‌کند.
سقوط پی هم ولسوالی ها؛ مردم با عقب نشینی دولت دچار ترس و بهت شده‌اند
سقوط ولسوالی دولت شاه
عبدالاحمد حسینی
در جریان چند روز اخیر میزان خشونت و حملات گروه طالبان شدت گرفته است. تنها در پنج روز گذشته هشت ولسوالی به تصرف طالبان در‌آمده است. هرچند نیروهای امنیتی سقوط این ولسوالی‌ها را رد می‌کنند و می‌گویند که به دلیل مشکلات تخنیکی عقب‌نشینی تاکتیکی کرده‌اند، اما مردم و اعضای مجلس نماینده‌گان از این وضعیت نگران‌اند. شماری از اعضای مجلس نماینده‌گان چنین عقب‌نشینی‌ها را ناشی از «ضعف» مدیریتی در نهادهای امنیتی عنوان می‌کنند و می‌گویند که این نهادها باید به جای عقب‌نشینی، پیشروی کنند تا روحیه نیروهای امنیتی بلند رود و مردم نیز از نگرانی رهایی یابند.
در عین حال شهروندان کشور نیز از سقوط پی‌هم ولسوالی‌ها ابراز نگرانی کرده و از نیروهای امنیتی خواسته‌اند که جلو سقوط ولسوالی‌ها را بگیرند. در همین حال نهادهای امنیتی می‌گویند که تصرف ولسوالی‌ها از سوی گروه طالبان، ناشی از قوت این گروه نبوده، بلکه نیروهای امنیتی از این ساحات عقب‌نشینی موقتی کرده‌اند. مسوولان در وزارت دفاع ملی می‌گویند که نگرانی‌های مردم به جا است و به زودی نیروهای امنیتی برای پس‌گیری و «سرکوب محکم دشمن» برنامه جامع خود را عملی می‌کنند. این مسوولان به مردم اطمینان می‌دهند که به زودی شرایط امنیتی بهتر خواهد شد.
دولتمردان افغانستان و ضرورت دستیابی به اجماع سیاسی داخلی به جای جنگ های لفظی
دولت افغانستان می گوید
دولتمردان افغانستان و ضرورت دستیابی به اجماع سیاسی داخلی به جای جنگ های لفظی؛ مصاحبه با شیر احمد سعیدی، کارشناسی مسائل افغانستان و دکترای روابط بین الملل.
با اوج گرفتن تنش های لفظی میان حمدالله محب، مشاور امنیت ملی افغانستان و شاه محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان شاید بتوان گفت بیمِ سربرآودنِ بحرانی دیپلماتیک از دلِ این جنگ لفظی، آن هم در زمانی که تلاش ها برای دست یابی به صلح و اجماع منطقه ای بیش از پیش اهمیت دارد، قوت گرفت. در این میان برخی از رویکردِ قاطع، مشخص و آشکارِ محب استقبال کرده و خواستارِ اتخاذِ سیاست های قاطعانه ای چون مواضع وی از سوی دیگر دولتمردان افغانستان بودند. درحالی که برخی دیگر نیز در مقابل براین باورند این دست رفتارهای سیاسیِ تنش آمیز و هیجانی تنها به تحریک حساسیت های بیشتر و منازعات میان دو کشور مذکور دامن خواهد زد.
به هرروی شاید بتوان گفت کنش و واکنش های سیاسی از این دست و رفتارهای مقابله جویانه، امری غیردیپلماتیک و مسئله ساز است. اما مسئله ی امنیت و صلح چه در کشور افغانستان و چه در منطقه به دورِ باطلی تبدیل شده است؛ دوری که شاید از یک سو به واسطه ی سیاست های مبهم و غیر شفاف اسلام آباد تمامی نداشته است. در ادامه برای روشن تر شدن موضوع به طرح سوالاتی چند در همین رابطه و گفتگو با شیراحمد سعیدی، کارشناس مسائل افغانستان و دکترای روابط بین الملل خواهیم پرداخت.
