آبنما کار: درحالی کمتر از یک هفته تا تعطیلات عید فطر باقی مانده که ستاد خدمات سفر بتازگی تشکیل جلسه داده و با این پیش بینی که موج دیگری از سفرها در انتظار است، از استانها خواسته آماده باشند. این شیوه از هماهنگی و برنامه ریزی دیرهنگام در نوروز نیز خیلی از استانها و شهرها را به خاطر حجم مسافر غافلگیر کرد و تا مرز بحران رساند.
به گزارش آبنما کار به نقل از ایسنا، مصطفی فاطمی ـ دبیر ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر ـ با این احتمال که موج دیگری از سفرها در تعطیلات عید فطر پیش رو است، سفارش هایی را به دستگاههای مسؤول داشته و گفته که رویکرد مدیریت سفرها در تعطیلات مانند نوروز ۱۴۰۱ است و از استان ها خواسته آماده باشند.
فاطمی همینطور تاکید کرده که مدیریت و برنامه ریزی سفرهای ایمن و مسؤولانه، پشتیبانی از کسب وکارهای صدمه دیده و ایجاد نشاط اجتماعی و هدایت سفر به مناطق ایمن با در نظر گرفتن مصوبات ابلاغی ستاد ملی مدیریت کرونا، رعایت کامل پروتکلهای بهداشتی و تأمین آرامش روانی جوامع میزبان به عهده تمام دستگاههای عضو خواهد بود.
وی همینطور از استان ها خواسته کمیته های خدمات حمل و نقل، امداد و نجات، خدمات انتظامی، امنیتی، ترافیک شهری، هماهنگی امور شهرداری ها و دهیاری ها، برنامه ریزی آمار، اسکان و رفاه، نظارت و تنظیم بازار، ارزیابی، عملکرد و رسیدگی به شکایات، خدمات بهداشتی، سلامت و محیط زیست، اطلاع رسانی، تبلیغات، امور فرهنگی و فضای مجازی را برای مدیریت تعطیلات عید فطر فعال کنند.
دبیر ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر همینطور خواسته که نظارت بر تاسیسات گردشگری با رویکرد رعایت پروتکلهای بهداشتی تشدید شود و نظارت بر مراکز تفریحی و بین راهی افزایش یابد و به رفع مشکلات سرویسهای بهداشتی و بهبود وضعیت نمازخانه ها هم توجه گردد.
همه این سفارش ها به ۲۲ دستگاه عضو ستاد درحالی شده که زمان زیادی برای مدیریت و برنامه ریزی و یا آنچنان که ستاد تاکید کرده، رفع مشکلاتی همچون سرویسهای بهداشتی باقی نمانده و این سوال مطرح است چرا ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر با وجود احتمال ها و پیشبینی هایی که درباره ازدحام سفر در تعطیلات بلند عید فطر داشته، در آخرین لحظات با دیگر اعضاء، هماهنگی ها را انجام می دهد و یک هفته مانده به تعطیلات، دستور آماده باش به استان ها داده است؟
تأخیر در برنامه ریزی و مدیریت سفر در تعطیلات نوروز هم سبب شد برخی استان ها که برای سفرهای نوروز آماده نبودند و یک هفته مانده به تعطیلات از رفع محدودیت های کرونا آگاه شوند، با بحران جمعیت مسافر و کمبود جای خواب و مواد خوراکی همچون آرد و نان روبه رو شوند. در بعضی شهرهای جنوبی مردم در فضایی نامناسب و بدون امکانات و تجهیزات چادرخوابی کردند. بعضی دیگر از استان ها و شهرها با استفاده از ظرفیت مساجد و حسینیه ها اعلام نمودند بحران سفرهای نوروزی را مدیریت کرده اند. البته این اقدام با نقد و واکنش مواجه گردید که چرا شهرهای پرسفر که همواره با استقبال مسافر روبه رو هستند و شرایط قابل پیشبینی ای برای تعطیلات دارند، همچنان برای اسکان در زمان شلوغی (پیک) سفر گرفتار شوک شده و با کمبود امکانات و ضعف خدمات مواجه می شوند. هرچند مسؤولان ستاد در تهران گفته بودند از آبان ماه ۱۴۰۰ برای نوروز تشکیل جلسه می دادند، اما در خیلی از استان ها این جلسات در هفته آخر اسفندماه ۱۴۰۰ شکل جدی تری پیدا کرده بود.
از سویی، ستاد خدمات سفر اعتقاد دارد با بیان شهرهای خلوت موفق شده سفرها را در نوروز مدیریت و بین شهرهای کم مسافر توزیع کند، درحالی که این سوال مطرح است وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و ستاد هماهگی خدمات سفر که به ظرفیت و آمار اقامت در استان ها و شهرها دسترسی دارند، چرا “شهرهای معین” و یا خلوت و پرظرفیت را قبل از تعطیلات شناسایی و اعلام نمی کنند و تجربه بخش خصوصی و تأسیسات گردشگری را پیش از تعطیلات برای توزیع و مدیریت سفرها به کار نمی گیرند و علیرغم این آگاهی که درصد قابل توجهی از مردم از چادر مسافرتی در مسافرت استفاده می نمایند، نقاط مناسب و مجهز را از پیش معرفی نمی کنند و از برنامه ریزی و مدیریت خدمات به این دسته از مسافران همچنان غافل اند و به وقت بحران و کمبود اقامت، دست به گریبان مسجد و حسینیه ها می شوند و نام آنرا هم “مدیریت بحران سفر” می گذارند؟
تکرار این شیوه از برنامه ریزی و مدیریت سفر در دقایق ۹۰ برای تعطیلاتی که در تقویم مشخص است، زیر سوال است، آن هم در شرایطی که محدودیت های کرونا برداشته شده و منعی برای سفر وجود ندارد و شرایط، امکانات، ظرفیت ها، صدمه ها و مشکلات با تجربه نوروز هم قابل پیشبینی و رفع بوده است.

دبیر ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر همینطور در جلسه روز یکشنبه ۴ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ خواسته از خدمات راه آهن در جهت افزایش ایمنی و ارزان سازی سفر استفاده حداکثری شود، این درحالی است که در اولین روز پیش فروش بلیت قطار برای تعطیلات عید فطر، ظرفیت قطارهای مسیرهای پرمسافر همچون مشهد، یزد، تبریز، کرمان، شیراز تکمیل شده است و در مسیرهای ریلی “پرمسافر” دیگر هم ظرفیت محدودی باقی مانده است.
با عنایت به عمر ستاد خدمات سفر که به یک دهه نزدیک شده است شاید لازم باشد تغییراتی در شکل مدیریت، برنامه ریزی و هماهنگی سفرها ایجاد شود تا ضمن توزیع سفر، مدیریت زمانی هم در اولویت گذاشته شود و قبل از هر تعطیلات، مقاصد ایمن (بهداشتی و دیگر حوادث)، نقاط کم مسافر و پرظرفیت و همچنین، جاده های ناایمن و پرتصادف شناسایی و به مردم معرفی شوند تا در برنامه ریزی و مدیریت سفرهای مردمی کاربرد و مصرف بهتری داشته باشند.
از طرفی، خیلی از دستگاههای عضو همچنان به روشی سنتی در حال خدمات رسانی به مسافران هستند، همچون شهرداری ها و دهیاری ها، درحالی که با عنایت به جمعیت قابل توجه مسافرانی که از کمپ یا چادرمسافرتی استفاده می نمایند ضروریست قبل از آغاز سفرها، کمپ ها و محل استقرار چادرهای مسافرتی با امکانات و خدمات اولیه در شهرها، روستاها و یا ورودی آنها، شناسایی و قبل از شروع تعطیلات اطلاع رسانی شوند و مهم تر از آن، شهرهایی که در نوروز با کمبود مواد غذایی مواجه گشتند از این تجربه برای مدیریت تعطیلات عید فطر هم بهره ببرند.
باآنکه این ستاد، سامانه جامع اطلاع رسانی گردشگری با شماره تلفن ۰۹۶۲۹ را راه اندازی کرده است و از این طریق گزارش تخلفات و شکایت ها را دریافت می کند، اما بررسی ها نشان داده است خیلی ها از این شماره اطلاع نداشته و شکایت ها و گزارش های گرانی و تخلفاتشان را بیشتر در فضای مجازی به اشتراک گذاشته و سرگردان بوده اند که از کجا و از راه چه مرجعی می توانند شکایت خویش را پیگیری کنند.
این ستاد در آخرین جلسه همینطور اعلام نموده که اضافه شدن وزارت جهاد کشاورزی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان اوقاف و امور خیریه را بعنوان اعضای جدید ستاد بررسی می کند و بخش خصوصی و تشکل های غیردولتی را از این پس در جلسات ستادهای استانی دعوت خواهد کرد، اما همچنان صندلی ای برای بخش میراث فرهنگی درنظر نگرفته و این بخش با وجود آن که جاذبه و مقصد اصلی مسافران است، غایب بزرگ ستاد هماهنگی خدمات سفر به شمار می آید، بگونه ای که مدیریت و برنامه ریزی آنها مجزا و بدون هماهنگی با سایر بخش ها و دستگاه ها صورت می گیرد. صدمه این غیبت، آنجا مشخص می شود که در نوروز موج زیادی از مسافران بدون تعیین ظرفیت تحمل بنا و اصول و استاندارد بازدید به محوطه ها و بناهای تاریخی رفتند و صدمه های گسترده ای به آنها وارد شد، درحالی که هیچ مرجعی برای رسیدگی و پیگیری این مشکلات در ستاد هماهنگی خدمات سفر وجود نداشت و از سویی هم، بخش میراث فرهنگی پاسخگوی این شیوه غیراصولی از برنامه ریزی بازدید و مدیریت بناهای تاریخی در پیک سفر نبود.

منبع: abnamakar.ir