آبنما کار: مهدی طالع نیا نقاش قهوه خانه ای که نمایشگاه آثارش در خانه هنرمندان ایران برپاست، با آثار خود به احیای هنر پرده کشی و نقاشی قهوه خانه پرداخته است.

مهدی طالع نیا نقاش قهوه خانه ای که هم اکنون نمایشگاه نقاشی او با عنوان «احیای هنر پرده کشی و نقاشی قهوه خانه » در گالری استاد ممیز خانه هنرمندان ایران برگزار شد، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره این نمایشگاه توضیح داد: شاخه کاری من پرده های درویشی است، از همین رو باید عنوان کنم رشته پرده کشی همچون رشته هایی است که هم در هنرهای سنتی و هم در حوزه هنرهای عامه مطرح است؛ این رشته ۲۰۵ سال قدمت دارد اما سی، چهل سال است که منسوخ شده است، از همین منظر ما پروژه ای تحت عنوان احیای هنر پرده کشی را کلید زدیم. در همین رابطه باید بگویم ورژن اصلی معروف به پرده درویشی محتوای مذهبی و صرفا عاشورایی داشته؛ در واقع ما پرده را از راه تصاویری که از قبل داشتیم بازسازی کردیم به همین ترتیب سی، چهل پرده احیا و به موزه ها و جاهای مختلف مثل هیأت ها و قهوه خانه ها ارسال شد.
وی اضافه کرد: این هنر باردیگر حیات تازه ای پیدا کرد، به نحوی که استاد هادی سیف از چهره های ماندگار هنر سنتی که قبلاً معتقد بود نقاشی قهوه خانه ای قابل احیا نیست سال جاری با بازدید از نمایشگاه گفت من این دوره را دوره تجدید حیات هنرهای سنتی و پرده کشی نام گذاری می کنم.

این هنرمند اظهار داشت: گرچه تمام مکاتب نگارگری ایرانی، شاهنامه نگاری و علوی نگاری داشته اند اما رشته پرده کشی تنها جریانی بوده که شاهنامه نگاری و علوی نگاری نداشته؛ بطوریکه در این ۲۰۵ سال صرفا با ورژن عاشورایی ترسیم می شده است. با اینحال بنده نخستین ورژن مکتب شاهنامه ای و علوی را ترسیم کردم که این خلأ و شکاف تاریخی پر شد. این که چرا این رشته شاهنامه نگاری و علوی نگاری نداشته است علل خاص خویش را دارد اما بعد از آن که این ورژن ها ساخته شد، دیدم فضای این پرده ها که ساختار اسطوره ای دارند، یک فضای مردانه است، پس بنا به لزوم جامعه فکر کردم که نیاز است زنان دیده شوند از همین رو به مناسبت تکریم و پاسداشت مقام زن نخستین ورژن پرده درویشی زنانه را تولید کردیم که محوریت آن شاه نامه است.
وی با اشاره به جریان منسوخ شدن این هنر بیان نمود: در دوره های مختلف، سیاستگذاری نظام حاکم در بقا یا منسوخ شدن رشته پرده کشی تاثیر داشته؛ مثلا ناصرالدین شاه در دوران قاجار، جلوی آنرا گرفته و حتی رضاخان در دوره پهلوی، این نقاشی ها را پاره می کرده است، چون نظام سیاسی به سمت سکولاریسم می رفت و می خواستند مشروعیت را در جلوه های مختلف حذف نمایند ازاین رو اساسأ با این رشته هنری مقابله می کردند پس از انقلاب هم به سبب اتفاقاتی که رخ داد، یعنی تعطیلی دانشگاه ها، وقوع جنگ و… فضای هنری تضعیف و این رشته مثل خیلی از رشته های سنتی دیگر ضعیف شد ضمن این که به سبب مسائل اقتصادی هر روز قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرد و همین مساله تأثیرگذار بود.

طالع نیا در ادامه به اشاره به پرده های سنتی این نوع نقاشی، توضیح داد: پرده های درویشی سنتی ۷۲ مجلس داشته است ولی اکنون اگر از نقال ها هم بپرسید به درستی نمی دانند آن ۷۲ مجلس چه بوده ضمن این که تصاویری که از پرده های درویشی قدیمی موجود است با دوربین های آنالوگ تصویربرداری شده است که ما تصویر خوبی هم نداریم ازاین رو مجبور بودیم پروپوزال پژوهشی تهیه نماییم، به جاهای مختلف برویم، عکس بگیریم و این ۷۲ مجلس را ببینیم چون محتوای پرده با آنکه عاشورایی بوده اما قصه های فولکلور هم داشته مثل مرد لاک پشتی. قصه های زردشتی هم در لابه لای این قصه ها بوده مثل فرشته های عدالت و پادشاه زرتشتی. قصه های علوی هم وجود داشته است مثل جوانمرد قصاب یعنی ما در پرده های درویشی با مجموعه ای از هنرهای سنتی هنرهای عامه، مردمی، فولکلور و… مواجه بودیم که رمزگشایی و شناخت آنها زمانبر بود، اینست که ساخت ورژن اصلی سخت بود.
این هنرمند نقاش در انتها اظهار داشت: مسائل مذهبی و دینی ما این پتانسیل را دارند که ما آثاری هنری درباره آنها تولید نماییم، چون ما ملتی هستیم که دوهزار و پانصد سال پیشنیه ملی و هزار و پانصد سال پیشینه مذهبی داریم.

منبع: آبنما کار