آسیب شناسی مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی بهشتی: انحلال این مرکز ریشه سیاسی دارد

به گزارش آبنما کار، رئیس اسبق سازمان میراث فرهنگی معتقد است: مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی به علت مواجهه سیاسی با سازمان میراث فرهنگی منحل شد؛ به واقع افرادی بر مسند کار آمدند که حساسیت این مرکز را درک نمی کردند.
سیدمحمد بهشتی که از سال ۱۳۷۶ تا سال ۱۳۸۲ ریاست سازمان وقت میراث فرهنگی را به عهده داشت و عضو هیأت علمی مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی تا قبل از تعطیلی آن بود، در گفتگو با ایسنا در رابطه با شکل گیری این مرکز آموزش عالی اظهار نمود: رشته های در رابطه با میراث فرهنگی در خیلی از موارد در دانشگاه ها تدریس نمی شد و شاید رشته هایی چون باستان شناسی، مردم شناسی و زبان های باستانی سابقه طولانی تر در دانشگاه ها داشتند، اما برای رشته مرمت و موزه داری هیچ دانشگاهی نداشتیم، در حالیکه کشور به این تخصص ها به شدت احتیاج داشت. وقتی سازمان میراث فرهنگی تشکیل شد به دنبال آن تلاش شد یک مرکز آموزشی ایجاد شود تا رشته هایی که نیاز کشور و حوزه میراث فرهنگی است در آنجا آموزش داده شود.
او اضافه کرد: مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی شروعی برای آموزش این رشته ها شد و البته بعدها دانشگاه ها هم بعضی از این رشته ها را آموزش دادند، اما قرار بر این بود که مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی توسعه پیدا کند؛ چونکه تعداد رشته های مورد نیاز میراث فرهنگی خیلی زیاد بود. به علت اینکه مرکز در جوار سازمان میراث فرهنگی ایجاده شده بود و در سازمان ها هم تخصص های مختلف کم و بیش وجود داشت و هم تجربه عملی، عملا هم مدرس در اختیار داشتیم و هم محیط آموزشی که بتوانیم به شکل عملی و تجربی دانشجوها را آموزش دهیم. نتیجه این بود که این مرکز عملکرد بسیار خوبی داشت و همین هم اکنون بخش قابل توجهی از مدیران و کارشناسان حوزه میراث فرهنگی فارغ التحصیلان همین مرکز هستند.
بهشتی در رابطه با انحلال این مرکز آموزشی اظهار داشت: وقتی سازمانی که تخصصی است تبدیل به سازمانی می شود که عموما با آن مواجهه سیاسی می شود، گرفتار چنین تصمیمات نسنجیده ای هم می شود. در آن مقطع زمانی کسانی مسؤولیت این سازمان را به عهده گرفتند که با مبحث و ماهیت آن آشنایی نداشتند. فرض کنید دولت مصوبه ای داشت که مراکز آموزش عالی وابسته به دستگاههای اجرایی با مراکز آموزشی وزارت علوم ادغام شوند و البته استثناهایی در نظر گرفت، اما زمانی که این قضیه صورت گرفت رؤسای این سازمان بدون داشتن حساسیت و درک مبحث و برای اینکه از مرکز آموش عالی راحت شوند خودشان درخواست ادغام این مرکز را دادند. البته که این ادغام هم رخ نداد و فقط منجر به منحل شدن این مرکز شد.

رئیس اسبق سازمان میراث فرهنگی در رابطه با تأثیرگذاری های این مرکز در بدنه میراث فرهنگی بیان نمود: هم اکنون تمام مدرسان مراکز آموزش عالی کشور که رشته های حوزه میراث فرهنگی را تدریس می کنند، از فارغ التحصیلان این مرکز هستند، این یکی از تأثیرگذاری های این مرکز بود. نکته ای که وجود دارد اینست که آموزشی که در مراکز آموزش عالی دیگر داده می شود گرفتار خلأ محیط تخصصی است که در اختیار سازمان میراث فرهنگی و مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی بود، مثلاً برای آموزش موزه داری، سازمان میراث فرهنگی موزه ای در اختیار دانشجویان مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی قرار می داد.
او افزود: این ارتباط کمک می کرد آموزش ها با کیفیت شود. رشته های میراث فرهنگی مانند رشته های پزشکی است، دانشجویی که فقط سر کلاس درس به صورت نظریه پزشکی یاد می گیرد فایده ای ندارد، این دانشجو باید حتما در محیط درمانی قرار گیرد و زیر نظر استادانش تجربه کسب کند، در میراث فرهنگی هم به این شکل است و باید دانشجو در محیط های عملی قرار گیرد، در حالیکه در دیگر مراکز آموزشی این فضا برای دانشجویان فراهم نیست.
عضو هیأت علمی مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی، نقدهای وارد شده به مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی در خصوص به کار نگرفتن فارغ التحصیلان در بدنه میراث فرهنگی را رد کرد و اظهار داشت: فارغ التحصیلان این مرکز به نحوی در رشته های تحصیلی خود مشغول فعالیت هستند یا جزو پرسنل سازمان میراث فرهنگی شدند و یا در شکل های متعدد مانند آموزش، حفاظت و یا بخش های خصوصی این حوزه مشغول فعالیت هستند. شاید روزگاری زمینه کار برای دانشجویان این رشته فراهم نبود، اما به مرور زمان این مسأله حل شد. فرض کنید ایرادی وجود داشته باشد این ایراد در مقابل موجودیت مرکز عالی آموزش بسیار جزئی است.
بهشتی تصریح کرد: وجود مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی یک اجبار و لزوم است؛ چونکه مبحث آموزش در این عرصه همانند حوزه پزشکی، بسیار حساس و اهمیت دارد. به نظرم اول باید برای احیای چنین مرکزی برنامه ریزی نماییم و بعد برای ادامه حیات آن برنامه ریزی های لازم صورت گیرد.

منبع: