به گزارش آبنما کار، معاون میراث فرهنگی از برنامه ریزی ۱۰ ساله ایران برای ثبت جهانی آثار اطلاع داد و از کم کاری برخی استان ها گله کرد و رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری هم ضمن اشاره به ایرادهای پژوهش در سه حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، از انجام حدود ۹۰ درصد حساب اقماری گردشگری اطلاع داد.
به گزارش آبنما کار به نقل از ایسنا، این خبرها و اظهارات در آیین افتتاحیه هفته پژوهش که شنبه ۲۶ آذرماه ۱۴۰۱ در موزه ملی ایران باستان برگزار شد، مطرح گردیده است.
علی دارابی ـ قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و معاون میراث فرهنگی کشور ـ در این مراسم، اظهار داشت: ثبت یلدا بعنوان عنصر جهانی موفقیت بزرگی برای حوزه میراث فرهنگی و کشور است. ایران با ثبت چهار اثر موفق شد تعداد آثار ناملموس ثبت جهانی شده را به ۲۱ اثر برساند و با یک رتبه صعود به رتبه ششم برسد.
او ضمن اشاره به درخواست کشورهای همسایه مبتنی بر معرفی کارشناسان و ارزیابان برای تهیه پرونده های ثبت جهانی، حوزه مرمت و موزه داری همینطور کاووش و حفاری، تصریح کرد: رویکرد وزارت خانه در دیپلماسی میراث فرهنگی توسعه چنین روابطی با کشورهاست و باید این پشتیبانی های علمی را تقویت نماییم.
معاون میراث فرهنگی ضمن اشاره به برنامه ریزی ده ساله میراث فرهنگی در حوزه ثبت جهانی آثار، از کم کاری برخی استان ها در حوزه ثبت گله کرد و اظهار داشت: آثار ثبت جهانی در برخی از استان ها متمرکز شده اند آیا دیگر استان ها عنصری برای ثبت ندارند؟ باید طرح جامعی داشته باشیم و تمامی کشور را مطالعه و نیازسنجی نماییم و نقش پژوهشگاه در این راه مهم می باشد.
دارابی ضمن اشاره به اینکه برنامه سند چشم انداز ده ساله وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در افق ۱۴۱۱ درحال تدوین نهایی است، اضافه کرد: پژوهشگاه باید در این سند سهم و جایگاه خویش را تعریف کند و مقالات پژوهشگاه باید گره ای از این مشکلات بردارد و افق های جدیدی را باز کند. ما در کنار تضارب آرا، به وحدت و انسجام درون سازمانی با رعایت سلسله مراتب نیاز داریم. پژوهشگاه باید با درنظر گرفتن نیازهای متنوع سه حوزه اولویت و نیازها را احصا و نظام وظایف را مشخص و سهم خویش را مشخص نماید. در هم تنیدگی و رابطه معنادار بین پژوهشگاه و وزارت میراث فرهنگی در این نکته نهفته است و پژوهشگاه بعنوان قوه عاقله و مرکز راهبردی و استراتژیک وزارت خانه شناخته می شود.

اشکال و خطاهای پژوهش؛ از ایرانی ها خارج از کشور غافل بودیم
مصیب امیری ـ رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ـ هم در این مراسم در رابطه با ایجاد حساب اقماری گردشگری اظهار داشت: طرح تحقیقاتی حساب های اقماری گردشگری از دوسال پیش در پژوهشگاه در حال انجام می باشد و با این کار نه تنها آمار و اطلاعات ریز و دقیق و مستندی از هزینه و درآمدهای گردشگری، میزان اشتغال، اطلاعات مخاطب شناسی و… برای برنامه ریزی، بازاریابی و توسعه زیرساخت های گردشگری داریم، بلکه وزارت خانه را تبدیل به مرجع مستند و تخصصی اطلاعات اقتصادی و گردشگری برای دستگاههای مختلف نظیر بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه، مجلس و… می نماییم.
او معاونت های اجرایی و حوزهای تخصصی تابعه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را از مهم ترین ذینفعان پژوهشگاه دانست و اضافه کرد: اعتقاد داریم اگر ارتباط منطقی بین سیاست های اجرایی وزارت و طرح های پژوهشی پژوهشگاه برقرار نشود به عبارتی دیگر درصورتیکه تصمیمات اجرایی در معاونت های تخصصی وزارت بدون پشتوانه پژوهش های پژوهشگاه اتخاذ یا در نقطه مقابل طرح های پژوهشی این مرکز در جهت پاسخگویی به سوالات˓ دغدغه ها و مسایل مبتلابه حوزه های تخصصی طراحی و پیگیری نشود، هم حوزه های اجرایی وزارت و هم پژوهشگاه در دستیابی به اهداف و مأموریت های خود ناکام خواهند ماند.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری افزود: با گذشت سالیان متمادی پژوهش های دانشگاهی هنوز نتوانسته جایگاه و تاثیر لازم را در مدیریت این حوزه در سطح کشور داشته باشد و عوامل گوناگونی در این امر دخیل هستند. بعضی از این عوامل به نظام آموزشی و متولی انجام پژوهش و تولید علم در دانشگاه ها مربوط است که از ضعف در تعریف مسأله و مسأله یابی تا انجام پژوهش هایی با استانداردهای لازم مربوط می شود. برخی دیگر از عوامل هم به ناتوانایی دستگاههای اجرایی و فعالان بخش خصوصی این حوزه در به کارگیری و اجرای نتایج تحقیقات و پژوهشها مربوط می شود.

امیری سپس به بررسی ها و صدمه شناسی هایی که به تازگی در این پژوهشگاه انجام شده است، اشاره نمود و اظهار داشت: پژوهش های این حوزه پراکنده، عمدتا برخاسته از انگیزه های شخصی بوده که با رویکرد سیاستی منسجم، مأموریت گرا، بلندمدت و برنامه محور با هدف پاسخگویی به نیازهای بنیادین جامعه و این عرصه صورت نمی گیرند.
او اضافه کرد: فعالیتهای پژوهشی موجود به لحاظ گسست تجربی و عملیاتی با فعالان حوزه های تخصصی، اجرایی و فعالان بازار و صنعت عملا به نتایج کاربردی دقیق و منطبق با نیاز این بخش ها منجر نمی شوند.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری همینطور اظهار نمود: پژوهشگران فعال در این عرصه به لحاظ نداشتن ارتباط مؤثر با ذینفعان اصلی و دور ماندن از دغدغه ها و مشغله های بازار کار عملا از امتیازاتی که نسبت به پژوهشگران دانشگاهی دارند، نتوانسته اند برخوردار شوند و فعالیتهای آنها مزیت آفرین نشده است، به عبارت دیگر تفاوتی میان پژوهش های پژوهشگاه با پژوهش های دانشگاهی از منظر کاربردی وجود ندارد.
او با بیان اینکه در پژوهش های انجام گرفته بیشتر به مسایل گذشته تمرکز شده و ارتباط منطقی بین مسایل نسل های گذشته با مسایل جاری جامعه ایرانی برقرار نشده یا کمتر بوده است، از حرکت به سمت پژوهش های کاربردی و مورد نیاز مردم و جامعه ایرانی-اسلامی، تعامل صحیح و قاعده مندی با معاونت ها، ادارات کل استانی و سایرحوزه های تخصصی و اجرایی وزارت و هم با مراکز علمی و پژوهشی کشور اطلاع داد.
امیری در ادامه مصداقی آورد و توضیح داد: بیشتر ما اعتقاد داریم گردشگری خیلی بزرگ و مهم می باشد، می تواند جایگزین نفت در اقتصاد کشور باشد، اما وقتی از ما سوال می شود که این صنعت چقدر بزرگ است؟ اندازه و ابعادش چقدر هست؟ سهم این صنعت در تولید ناخالص داخلی چقدر است؟ چقدر اشتغال در کشور ایجاد می کند؟ چقدر درآمد مالیاتی برای دولت ایجاد می کند؟ چقدر حقوق و دستمزد برای کارکنان این صنعت شامل دولتی و خصوصی پرداخت می شود؟ پاسخ دقیق و مستندی نداریم؛ چونکه آمار و اطلاعات دقیق و مستندی نداریم.
او افزود: از راه تعداد مُهرهای ورودی که نیروی انتظامی در مبادی ورودی روی گذرنامه افراد خارجی می زند، اعلام می نماییم که این تعداد توریست وارد کشور شده است، اما این که اینها دقیقاً چه نوع توریستهایی هستند و با چه اهدافی وارد کشور شده اند؟ چند روز در ایران بودند و چقدر هزینه کرده اند اطلاعات دقیقی نداریم. حتی از تعداد ایرانی ها خارج از کشور که سالانه وارد کشور می شوند خبر نداریم.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اضافه کرد: با کار پژوهشی که در سال ۱۴۰۰ انجام شد، متوجه شدیم که اصلا ایرانی ها خارج از کشور که همه می دانیم تعدادشان هم کم نیست، در آمار گردشگران ورودی ما محاسبه نمی شوند؛ چونکه موقع ورود با گذرنامه ایرانی وارد می شوند و موقع خروج با گذرنامه خارجی می روند و تازه به حساب گردشگران خروجی هم گذاشته می شوند. به عبارتی نه تنها مزیتی برای گردشگری از حیث ارزآوری به حساب نمی آیند، بلکه در زمره گردشگران خروجی به حساب می آیند که ارز از کشور خارج می کنند.
امیری افزود: وقتی بانک مرکزی گزارش حساب های ملی منتشر می کند، چون حسابی به نام حساب گردشگری تعریف نشده، عملا این صنعت دیده نمی شود و در خوشبینانه ترین شکل، صنعت توریسم در زیر بخش خدمات و صرفاً با عناوین هتل و رستوران سنجیده می شود که می دانیم خلاصه کردن گردشگری فقط در این دو واژه جفا به این صنعت است.
او این پرسش را بیان کرد که چطور می توانیم این دغدغه های اساسی را برطرف نماییم و به دولت و سیاست گذاران اقتصادی کشور تصویر دقیق و مؤثری از گردشگری ارائه دهیم و اثبات نماییم که گردشگری مهم می باشد تا در مقابل امتیازاتی برای فعالان صنعت بگیریم و در پاسخ به آن اظهار داشت: بدون شک باید حساب اقتصادی گردشگری ایجاد نماییم. این کار در چارچوب طرح تحقیقاتی حساب های اقماری گردشگری از دوسال پیش در این پژوهشگاه درحال انجام هست و حدود ۹۰ درصد کار انجام شده و ۱۰ درصد آن هم درحال انجام هست.
امیری بیان نمود: با ایجاد این حساب، نه تنها آمار و اطلاعات ریز و دقیق و مستندی از هزینه و درآمدهای گردشگری، میزان اشتغال و اطلاعات مخاطب شناسی برای برنامه ریزی، بازاریابی و توسعه زیرساخت های گردشگری داریم، بلکه وزارت خانه را به مرجع مستند و تخصصی اطلاعات اقتصادی و گردشگری برای دستگاههای مختلف نظیر بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه، مجلس تبدیل می نماییم.
علیرضا انیسی ـ معاون پژوهشی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ـ هم در سخنانی اظهار داشت که دستاوردهای پژوهشی پژوهشگران میراث فرهنگی و گردشگری در نشست های تخصصی این هفته عرضه می شود.
در ادامه مراسم که با حضور علی دارابی ـ معاون میراث فرهنگی ـ و مریم جلالی ـ معاون صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ برگزار شد، از تازه ترین انتشارات پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری مشتمل بر ۱۲ عنوان کتاب رونمایی گردید. این اثر شامل سند محافظت از باغ های تاریخی، فرمانروایی خدنگ ها، اطلس میراث فرهنگی جزایر ایرانی خلیج فارس، پارتیان، راهنمایی پژوهش های شیمیایی و غیرشیمیایی کنترل آفات در مراکز فرهنگی، سند استراتژیک حفاظت آثار تاریخی، معیاری ثبت میراث معماری معاصر ایران، سنگ قبرهای دوره اسلامی، فرهنگ سفالگری قبل از تاریخ دشت قزوین، تپه سگزآباد و پارینه سنگی ایران است.

همینطور نمایشگاه آثار هنری پژوهش محور مشتمل بر آثاری از هنرمندان گروه پژوهشی هنرهای سنتی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری راه اندازی شد. این نمایشگاه از ۲۶ تا ۳۰ آذرماه در محل موزه دوران اسلامی برپا است. در این نمایشگاه ۹۶ اثر از ۴۹ هنرمند گروه پژوهشی هنرهای سنتی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری از کارگاه های معرق و منبت، گچبری، سازه های سنتی، سفال و سرامیک، باتیک، میناسازی، نگارگری و خوشنویسی، قلمزنی، میناسازی، نگارگری و خوشنویسی، قلمزنی، زری باقی و آثار لاکی و روغنی در معرض دید علاقمندان قرار دارد.
در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه کارگاه سفالگری سنتی توسط هنرمند سفالگر «سعید سالکی» برگزار شد.

منبع: abnamakar.ir