آبنما کار: تعدادی از مدیران موزه های کشور به مناسبت هفته جهانی موزه و میراث فرهنگی در موزه سینمای ایران گردهم آمدند و درباره ی بحران موزه داری در ایران، اقتصاد، تعامل و تکنولوژی موزه بحث کردند.
به گزارش آبنما کار به نقل از روابط عمومی موزه سینما، مجید اسماعیلی ـ مدیرعامل موزه سینما ـ در این جلسه صمیمی با بیان اینکه مفهوم موزه به عنوان یک اتفاق فرهنگی باید در کشور تقویت شود، اظهار داشت: در بازدید از یکی از موزه های کشور روسیه متوجه شدم این موزه در سال، چهار میلیون بیننده دارد و وقتی شهری ۱۴۳ میلیونی در یکی از موزه هایش چهار میلیون بازدیدکننده داشته باشد، اتفاق خوبی است و نشان دهنده این است که مردم نسبت به گذشته، حال و آینده نگاه متفاوت پیدا کرده اند.
او با بیان اینکه موزه ها در کنترل و مدیریت بحرانِ هویت، کارکرد ویژه و اختصاصی دارند، اظهار نمود: اینکه موزه های مختلف باهم آشنا باشند، از احوال هم مطلع باشند و دائم در حال ارجاع دادن در موزه ها به یکدیگر باشند یکی از ضروریات است که باید به آن توجه جدی داشته باشیم. در حقیقت می توان هدف واحدی را دنبال نماییم در خصوص اینکه اگر مخاطبی از موزه سینما بازدید می کند تبلیغاتی برای رفتن او به موزه های دیگر هم وجود داشته باشد.
اسماعیلی همین طور اظهار داشت: چرخه کامل موزه ها شامل جذابیت، مشارکت و اقتصاد است و هرچقدر مشارکت بیشتر باشد اقتصاد مقدمه ای می شود تا بتوانیم از فناوری های نوین استفاده نماییم.
او افزود: در موزه های ایران سالن «ایمرسیومدیا» وجود ندارد (سالن غوطه وری)، سالنی که خیلی از موزه های دنیا از آن استفاده می نمایند و درحقیقت جذابیت ویژه دنیای جدید است. من معتقدم جوان امروز به عنوان سرمایه کشور جهت استفاده از موزه ها باید فناوری های نوین مواجهه بیشتری داشته باشد.
مدیرعامل موزه سینما اضافه کرد: استفاده از موزه ها یک فعالیت فرهنگی برای خانواده ها به حساب می آید و از این مسأله هم خانواده ها و موزه ها سود می برند و صرف نظر از اینکه موضوع موزه ها چیست باید توجه داشته باشیم که ذات حضور در مراکز فرهنگی مانند موزه موجب سطح ارتقاء فرهنگ کشور می شود.
او افزود: باید نظام ارجاع موزه ها بگونه ای باشد که اگر کسی به عنوان مثال از موزه نیاوران بازدید کرد تشویق شود تا از سایر موزه های شهر نیز بازدید کند و این مشوق ها باید در داخل ساختار اداری موزه ها تعریف شود، برای اینکه هرچه حضور، استقبال، مشارکت و بازدید مردم بیشتر می شود، درنتیجه درآمد و اقتصاد موزه ها تامین شده و امکان نوسازی، بهسازی و افزایش جذابیت موزه بیشتر فراهم می شود و شروع این چرخه بی شک از کارآمدی و جذابیت موزه ها است.
سپس، محیط طباطبایی ـ رئیس کمیته ملی موزه ها (ایکوم ایران) ـ با بیان اینکه موزه سینما یک موزه هنری، موضوعی و کارشناسی است، اظهار داشت: همانطور که می دانیم ایران یکی از قدیمی ترین کشورهاست که صاحب سینما شد، یعنی بعد از اختراع سینما با فاصله بسیار کمی، سینما وارد ایران شد. این نشان داده است که سینمای ما هم پای کشور فرانسه و در منطقه نیز منحصر به فرد است.
او افزود: دیدن تاریخ سینما در موزه ها یک خاصیت خاص به حساب می آید، برای اینکه سینما، معماری، موسیقی و… را در خود جا داده است، بنابراین موزه سینما یکی از موزه هایی است که برای مخاطبان جذاب است. همانطور که اعلام گردید شعار امسال موزه ها «پایداری» است. پایداری یعنی چطور می توان فرهنگ موسیقی را حفظ و به روز نماییم، چگونه باید معماری مان را حفظ نماییم و توجه داشته باشیم، چه چیزی تحویل کودکانمان که آینده ما هستند می دهیم و در نهایت سینمای آینده چه کاربردی برای کودکانمان می تواند داشته باشد.
این کارشناس موزه اضافه کرد: درست است که اسم موزه هایمان متفاوت می باشد، اما مخاطب اصلی همه موزه ها کودکان هستند و ما موظف هستیم میراث کشورمان را حفظ نماییم و تحویل آیندگان که کودکان امروز ما هستند، بدهیم.
او با بیان اینکه موزه ها در دوران کرونا صدمات زیادی دیدند و مشاهیری را از دست دادیم، اظهار داشت: متاسفانه یکی از با اهمیت ترین کسانی که بر اثر بیماری کرونا از دست دادیم زنده یاد «علی مرادخانی»، مدیر و بنیانگذار موزه موسیقی بود و تأسف بیشتر اینکه او درحالی به علت بیماری کرونا دنیا را وداع اظهار داشت که تلاش بسیاری برای اجرای طرح واکسیناسیون رایگان کرونا برای هنرمندان و خانواده های آنها انجام داد.

در ادامه، بیژن مقدم ـ مدیر مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران ـ گفت: یکی از اشکالات فعلی رابطه موزه و تکنولوژی است که در مقایسه با نمونه های خارجی کمی عقب هستیم. باید توجه داشته باشیم قسمتی از جذابیتی که در موزه های خارجی وجود دارد، استفاده از تکنولوژی است تا بوسیله آن مفاهیم خودرا بیان کنند.
او افزود: موزه های جدید و در حال تأسیس باید به تکنولوژی توجه جدی داشته باشند تا موزه را با فناوری های نوین برای کودکان تأسیس کنند تا جذابیت بیشتری برای آنها داشته باشد.
مقدم بیان نمود: همانطور که می دانید رشد کودکان امروز متفاوت می باشد تا آنجا که کودک ۹ ساله ما امروز به اندازه یک نوجوان ۱۵ ساله می فهمد، در حقیقت کودکِ امروز دیگر کودکِ ۲۰ سال قبل نیست. وقتی می خواهیم کودک را به موزه ها ببریم باید در آن اشیائی وجود داشته باشد که در گروه علایقش باشد و جذابیت موزه به اندازه ای باشد که کودک را در آن محل نگه دارد.
او افزود: یکی از قابلیت های ما در موزه ها امکان اشتراک گذاری است که بهتر است از این امکان استفاده نماییم. به عنوان مثال، همکاران ما در مجموعه آزادی در نوروز برای معرفی خود یک میز در نیاوران از ما خواستند که اتفاق بسیار خوبی بود؛ شاید مخاطب نیاوران نداند مجموعه دیگری با عنوان آزادی وجود دارد که به این شکل باخبر می شود و از آنجا هم بازدید می کنند. بدین سبب خوب است این فرصت ها را دراختیار یکدیگر قرار دهیم و از آن استفاده نماییم.
عباس هدایتی ـ معاون مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران ـ نیز اظهار داشت: یکی از با اهمیت ترین نقطه های اتصال با جامعه، هویت تاریخی موزه ها با گذشته است و ما با تولید محتوا و چگونگی ارائه گذشته می توانیم به شعار امسال موزه ها که «پایداری و حال خوب است»، کمک نماییم.
او افزود: هر کدام از موزه ها مخاطب خاص خودرا دارند و برگزاری نشست های مشترک سبب می شود تا مخاطب های خاصمان باهم تلاقی پیدا کنند و مشترک تر شوند و تولید محتوای بهتری برای حال خوب جامعه و پایداری داشته باشیم.

علیرضا قلی نژاد ـ عضو هیات اجرائی کمیته ملی موزه ها ـ نیز اظهار داشت: واقعیت این است که هیچ نهادی مانند موزه نمی تواند تعدادی از جمیع اطلاعاتی که انسان برای شناخت خود به آن نیاز دارد را به او بدهد. موزه ها به ما از گذشته، خانواده، تاریخ، حکومت ها، تجارت ها و… می گویند. همه باید بدانیم که هر موضوعی تاریخی دارد وتاریخ آنرا می توانیم در موزه ها ببینیم.
او افزود: موزه ها برای بیان پایداریِ زیست برای امروز و آینده باید جلوه های پایداری خودرا عرضه کنند، یعنی وقتی درباره ی پایداری انرژی های پاک و یا درباره ی کم کردن مصرف انرژی صحبت می نماییم اولین کاری که موزه انجام می دهد، این است که خود و فعالیتش درباره ی موضوع مورد نظر را به درستی معرفی نماید.
قلی نژاد همین طور بیان نمود: هیچ دستگاهی جاذبه موزه را برای مراجعه مخاطبان ندارد. به عنوان مثال، وقتی به موزه سینما می آییم با عنایت به اینکه یکی از مؤلفه های این مجموعه فرهنگی ـ تاریخی، سینما است خاطره، موجودیت و هویتمان را تداعی می کند. نکته مهم دیگر این است که موزه ها باید متوجه تغییرات اقلیمی نیز باشند؛ برای اینکه جلوه های متفاوتی دارد که باید هم در خودشان و هم در مردم آموزش داده شود و نکته مهم دیگر این است که موزه ها باید متوجه اقتصاد نیز باشند.
لطیف روحانی ـ مدیر موزه موسیقی ـ در ادامه اظهار داشت: موزه ها شناسنامه یک تمدن و همین طور ترکیب فرهنگ، اخلاق زندگی اجتماعی هستند و تعدد موزه ها در کشور نشان دهنده غنای فرهنگی و تمدن تاریخی است که مردم با آن زندگی کرده اند، اما متاسفانه موزه ها مغفول واقع شده اند و آن طور که باید و شاید به آنها توجه نشده است بنابراین موزه داری در سبد خانواده ها نیست و اگر هم وجود داشته باشد برای پژوهش و تاریخ نیست و بیشتر جنبه سرگرمی دارد.
سپهرداد جم ـ معاون موزه هنر کودک ـ نیز اظهار داشت: نکته ای که ما در موزه مان همیشه به آن توجه داریم این است که وقتی به یک کودک می گوییم ایران، به چه چیزی فکر می کند و تفاوت تعریف کودکی که در سیستان و بلوچستان زندگی می کند با کودکی که در شمیران زندگی می کند در چه چیزی است.
او افزود: یکی از اهداف موزه این است که ما برای پژوهشگران و کسانی که در عرصه کودک فعال می باشند بتوانیم فرصت ایجاد نماییم. ما در موزه هنر کودک آثار تاریخی نداریم و آثارمان شامل فعالیت ها و هنرنمایی کودکان است که برای ما بسیار باارزش است و آنها را حفظ نموده ایم.
معاون موزه هنر کودک اضافه کرد: در موزه هنر کودک همیشه به مطالبی در خصوص اینکه تفاوت نگاه کودکی که در تهران زندگی می کند در مقایسه با کودکی که در زنجان زندگی می کند چیست و درباره ی یک موضوع مشخص چه تفاوت رنگی را می بیند، توجه جدی می شود. نکته مهم این است که کودک را در موزه چگونه باید ببینیم و سوال این است که آیا کودکی که وارد موزه می شود تابلویی که هم قد آدم های بزرگسال است را می بیند. باید حواسمان باشد که برای کودکان راهنمای کودک داشته باشیم که به زبان کودک موزه را برای آنها توضیح بدهد.
شریف تجاری ـ مدیر موزه مردم شناسی اِوز در استان فارس ـ نیز با بیان اینکه باید بین موزه ها تعامل وجود داشته باشد، اظهار داشت: خوب است تا موزه دارها اشیاء موزه خودرا در موزه های دیگر به نمایش بگذارند، البته به نمایش گذاشتن اشیاء در موزه شهرهای دیگر ارزش بیشتری دارد؛ برای اینکه شاید تعدادی از علاقمندان شهرستان ها امکان رفتن به موزه شهرهای دیگر را نداشته باشند و این امر برایشان جذاب باشد.
مدیر این موزه مردم شناسی افزود: در موزه اِوز مخاطبین اصلی ما کودکان هستند و یک درس با عنوان «موزه و علوم اجتماعی» دارند که کودکان بواسطه این درس از موزه ما زیاد بازدید می کنند و ما پس از بازدیدشان از موزه به آنها می گوییم خاطره شان را برای ما بنویسند و یا از اشیائی که در موزه دیدند نقاشی کنند و برای ما بفرستند و ما آنها را در موزه مان در مشخصی نگهداری می نماییم که خوشبختانه از این مورد بسیار استقبال هم شده است.