به گزارش آبنما کار، می گویند ۱۲۲ سال پیش، مظفرالدین شاه قاجار دو اتومبیل را که از کمپانی «رنو» خریداری نموده بود، از سفر فرنگ به ایران آورد اما این وسیله نقلیه جدید که اسباب فخر فروشی هم بود، چندان بی خطر به شمار نمی رفت و ۱۰ سال پس از ورودش به ایران، جان اولین قربانی خویش را گرفت.
به گزارش آبنما کار به نقل از ایسنا، ورود نخستین اتومبیل به ایران سبب شد که تا سال ۱۲۸۹ استفاده از اتومبیل شخصی بین سفرای دیگر کشورها در ایران، تجار و افراد سرشناس و دولت مردان رایج شود. این در شرایطی است که نخستین خودرو های وارد شده به ایران در میان مردم به کالسکه دودی معروف بودند. به دنبال واردات بیشتر اتومبیل ها، خودروهایی با نام ماشین لاری که شبیه به وانت های امروزی بودند و اتومبیل هایی معروف به دور سیمی که برای حمل بار و مسافر مورد استفاده قرار می گرفتند، به ترتیب وارد کشور شدند.
و اما این کالاسکه های دودی در آن زمان تعدادشان به ۵۰ تا هم نمی رسید؛ چونکه بیشتر رجال و افراد سرشناس و ثروتمند از آنها استفاده می کردند. با این وجود بعد از ۱۰ سال استفاده از این اتومبیل ها، روزی رسید که یکی از آنها جان یک انسان را گرفت. دست بر قضا آن فرد، درویش خان، موسیقیدان نامدار قاجاریان بود. گفته می شود درویش خان در اواخر عمرش از لحاظ معشیت بشدت تنگدست شد و در شرایط سختی زندگی می کرد تا آنجایی که مجبور به فروختن خانه اش شد.
درویش خان که از افراد صاحب سبک و تأثیرگذار بر موسیقی ایرانی در این دوره به حساب می آید، نخستین قربانی سانحه رانندگی در ایران شناخته می شود. وی در شب چهارشنبه، دوم آذر ماه ۱۳۰۵ هجری خورشیدی، هنگام بازگشت از جلسه محفل موسیقی در منزل یکی از دوستانش به خانه، درشکه ای دو اسبه کرایه می کند. زمانیکه درشکه از خیابان امیریه به سمت شمال می پیچد، یک خودروی فورد از جهت مخالف با درشکه و اسب های آن برخورد می کند. اسب های درشکه درجا تلف می شوند و وی از درشکه به بیرون پرتاب شده و از ناحیه سر به زمین برخورد می کند. درویش خان بر اثر ضربه ای که بر سر او وارد شد، صدمه سختی دید و پنج روز بعد در بیمارستان به دلیل ضربه مغزی در ۵۴ سالگی درگذشت.
خالق آثار مشهور «ز من نگارم» و «بهار دلکش»
گفته می شود که از درویش خان آثار چندانی باقی نمانده است و مشهورترین آثاری که از او باقی مانده است آثار مشهور «ز من نگارم» و «بهار دلکش» است که احیانا بالا خیلی از ما این دو اثر را با صدای هنرمندانی همچون محمدرضا شجریان شنیده ایم و نسبت به آثار این هنرمند بزرگ ایران بیگانه نیستیم، حتی اگر نمی دانسته ایم که این آثار از آن او بوده اند. البته جز این دو اثر معروف از درویش خان، چند رنگ و پیش درآمد هم از او باقی است.
همینطور پیشتر آلبومی به نام «آثار درویش خان» با تار ارشد تهماسبی و تنبک داریوش زرگری از آثار او انتشار یافته است.
روح الله خالقی در کتاب خود در رابطه با درویش خان چنین گفته: «درویش تار و سه تار هر دو را نیکو می نواخت. مضراب ریز نازک و خوش آوازی داشت و پنجه اش لطیف و تند و مخصوصاً ذوق و سلیقه اش خیلی خوب و نوای سازش گرم و پخته بود…»
این هنرمند بزرگ در نواختن تار تبحر بسیاری داشت و در دوران او تار دارای پنج سیم (دو سیم سفید، دو سیم زرد، و یک سیم بم) بود اما با نگاه به سه تار به فکر افتاد سیم دیگری به تار بیفزاید و از آن هنگام تار دارای ۶ سیم شد و این عمل سبب ایجاد کوک های متنوع و جدید در تار شد.»
از شاگردان درویش خان میتوان علینقی وزیری، مرتضی نی داوود، موسی معروفی، حسین سنجری، یحیی زرین پنجه، سعید هرمزی و ابوالحسین صبا را نام برد؛ هنرمندانی که هر کدام یکی از ستون های موسیقی ایرانی به شمار می روند.
درویش خان در کارهای خیریه و عام المنفعه بشدت فعال بود و در این خصوص کنسرتهای فراوانی را برگزار کرد؛ همچون کنسرت هایی برای جمع آوری کمک به قربانیان آتشسوزی آمل در سال ۱۲۹۶، کنسرت جهت کمک به قحطی زدگان روسیه، کنسرت برای ساخت دبیرستان فرهنگ و….
منبع: آبنما کار
