آبنما کار: ایسنا/هرمزگان قلعه خان بستک، از عمارت های دوره قاجار در استان هرمزگان است. این اثر در سال 1381 بعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است که در سال 92 براثر زلزله 40 درصد لطمه دید و به سبب عدم رسیدگی و مرمت، امروز در معرض تخریب و ریزش کامل قرار دارد.
بستک از شهرهای استان هرمزگان، با قدمتی تاریخی، در قدیم محلی برای استراحت کاروان ها بوده است. شهر بستک در منطقه ای کوهستانی قرار دارد که از شمال و غرب به استان فارس و از شرق و جنوب به استان هرمزگان متصل و این شهر مرکز شهرستان بستک است.
این قلعه در ضلع جنوبی میدان دفاع مقدس این شهر واقع شده که در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۱۱۰ بعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا در سال ۹۲ براثر زلزله ۴۰ درصد لطمه دیده است، نوع مصالح به کار رفته در این بنای بسیار مهم و تاریخی، خشت و گل بوده و براثر این زمین لرزه نسبتاً شدید گرفتار خسارت و تخریب شد.
این قلعه این روزها حال وروز خوشی ندارد و با بازدیدی از آن به راحتی پی خواهیم برد شاید در اثر کم توجهی یا بی توجهی ها بزودی باید شاهد تخریب این بنای باستانی و تاریخی شویم.

پس از زلزله سال ۹۲، مدیرکل وقت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان هرمزگان اظهار نمود: زمین لرزه ای به بزرگی ۵.۵ ریشتر شهرستان بستک از توابع استان هرمزگان را به لرزه درآورد که سبب لطمه رسانی به بناهای تاریخی این شهر شد.
نوروزی با اشاره به اینکه این شهرستان با بناها و آثار تاریخی مختلفی که در دل خود جای داده، شناخته می شود، اشاره کرد: برمبنای اولین بررسی های انجام شده، بیشترین لطمه وارده براثر زلزله، متوجه«قلعه خان» از آثار دوره قاجاریه شده است.
مدیرکل وقت میراث فرهنگی هرمزگان با اظهار اینکه این بنای تاریخی ۴۰ درصد لطمه دیده است، اشاره کرد: نوع مصالح به کاررفته در این بنای بسیار مهم و تاریخی، خشت و گل بوده و براثر این زمین لرزه نسبتاً شدید گرفتار خسارت و تخریب شده و بازسازی این بنا ۱۵۰ میلیون تومان اعتبار نیاز دارد.
۱۶ شهریور سال ۹۳ فاز اول مرمت قلعه خان بستک استان هرمزگان به انتها رسید. مرمت قلعه خان در بخش اداری این بنا به پایان رسید و عملیات آواربرداری، شمع کوبی در اصطبل، تمیزکاری و حفظ وضعیت موجود اتاق آینه این قلعه انجام شد تا اینکه در اسفندماه سال ۹۵ براثر باران شدید در شهرستان بستک سقف اتاق آیینه قلعه خوانین جهانگیریه به سبب بی توجهی و بی برنامگی دستگاه های متولی ریزش کرد.

مدیرکل اسبق میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان هرمزگان درباب اقدامات این نهاد برای احیای این قلعه تاریخی در اسفندماه سال ۹۵ در گفت و گو با ایسنا، اضافه کرد: امید داریم قلعه خان بستک و همین طور خانه خان با مشارکت مالک و کمک سازمان میراث فرهنگی بازسازی شود.
محسن ضیایی اظهار داشت: هم اکنون پولی برای بازسازی و مرمت قلعه خان بستک نداریم اما این احتمال وجود دارد که در ماه های پایانی سال، اعتبارات مصرف نشده تهران را به استانها اختصاص دهند.
ضیایی اضافه کرد: وضعیت اعتباری روی کاغذ خوب است اما تخصیص اعتبار بطور واقعی برای تأمین هزینه های این مجموعه کافی نیست.
وی با اشاره به اینکه ما آمادگی کامل داریم با همکاری مالکان ۵۰ درصد هزینه بازسازی را بپردازیم، اشاره کرد: با بازدید از منزل صولت که در حال تخریب است، امید داریم با همکاری شهرداری و همین طور مالک آن و کمک میراث فرهنگی به بازسازی این بنای تاریخی بپردازیم.
آذرماه ۹۶ بود که مدیرکل سابق میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان از آغاز مرمت اضطراری قلعه خان بستک آگاهی داد.

اشکان مختاری در گفت و گو با ایسنا، با اعلام این خبر اضافه کرد: مرمت اضطراری قلعه خان بستک جهت پوشش حفاظت موقت از سازه در مقابل بارش باران آغازشده است.
وی اشاره کرد: با عنایت به لطمه های جدی که در سال قبل بر پیکره این اثر تاریخی واردشده این معاونت در جهت رفع خطر و نیز حفاظت اثر از لطمه های بیشتر با ایجاد سازه های فلزی و سایه بان بر روی قسمت اتاق آینه قلعه خان اقدام نموده است.
اما پس ازاین خبر بود که دیگر شاهد اتفاقی در مرمت این بنای تاریخی نبودیم و خبری درباب مرمت آن به گوش نمی رسید.

خبرنگار ایسنا برای اطلاع از وضعیت کنونی این بنای تاریخی به بستک عازم اما با درب بسته این بنا مواجه گردید، برای دسترسی به این بنا شاید چند ضربه به درب آن کافی بود تا به راحتی با درب بازشده این اثر باستانی که با داران بودن اشیا و خصوصاً آیینه های گران بها و تاریخی باارزش است، مواجه شویم.
با ورود به این اثر تاریخی با محوطه ای که بیشتر شبیه انبار نگهداری ضایعات است، مواجه می شویم، محوطه ای که انگار سال هاست به حال خود رها شده و دیگر امیدی به سرپا نگاه داشتن نیست. به سختی خودرا به بالا و اتاق آیینه می رسانیم اما دیگر اثری از آیینه ها و تصاویر خوانین نیست که ظاهراً به سرقت برده شده است!
البته این قلعه قسمت دیگری هم دارد که در اختیار مالکین و بازماندگان خوانین است که به حال خود رها شده و هرروز صدای تخریب کامل آن به گوش می رسد.

در همین خصوص رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان بستک در گفت و گو با ایسنا، گفت: شهرستان بستک ۶۵ اثر ملی ثبت شده دارد که در استان هرمزگان شهرستان بستک در بحث آثار تاریخی رتبه اول را دارد، بالغ بر ۳۵۰ نفر عضو انجمن میراث فرهنگی در سطح روستاها داریم که از آثار تاریخی ما حفاظت و نگهداری می کنند.
ماشاءالله خنجی درباب بازسازی و مرمت قلعه خان بستک اظهار داشت: قلعه خان بستک سه قسمت است که یک قسمت آن در اختیار دولت و دو قسمت دیگر آن در اختیار مالکین این قلعه است؛ ۵۰ درصد قسمتی که در تملک اداره میراث فرهنگی شهرستان بستک بود، تعمیر و مرمت شده است.
خنجی افزود: هم اکنون برای ادامه بازسازی مبلغ یک میلیارد ریال پیشنهاد دادیم که اگر تخصیص پیدا کند مرمت را آغاز خواهیم کرد.
به گزارش آبنما کار به نقل از ایسنا، به طور قطع بودجه های استانی و شهرستانی اندک نمی تواند راهگشا مرمت این آثار باستانی باشد و شاید لزوم توجه هرچه بیشتر وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به هم چین بناهایی که می تواند سالانه میزبان پرتعداد گردشگران باشد تا ضایعات باقیمانده، بیش ازپیش احساس می شود تا در آینده با رخ دادن حوادثی همچون زلزله یا سیل شاهد تأسف این روزها را نخورده باشیم.
مرورگر شما از ویدئو پشتیبانی نمی کند.
فایل آنرا از اینجا دانلود کنید: video/mp4

منبع: آبنما کار